Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de Verim, Yağ ve Oleik Asit İçeriği Yüksek Hat Geliştirme Islahı

Authors : Hasan Baydar, Sabri Erbaş

Pages : 155-161

Doi:10.21566/tarbitderg.281888

View : 17 | Download : 14

Publication Date : 2016-12-31

Article Type : Research

Abstract :Bu araştırmada, "Dinçer 5-118” (dikensiz-kırmızı çiçekli) ve "Montola 2000” (dikenli-sarı çiçekli) çeşitlerinin melezlenmesi ile elde edilen popülasyonlar ve ileri generasyon hatları tohum verimi, yağ içeriği, oleik ve linoleik asit oranları bakımından değerlendirilmiştir. Ebeveynler (P 1 ve P 2 ) ve erken generasyonlar (F 1 ve F 2 ) arasındaki ilişkilerden gidilerek tohum verimi, yağ içeriği, oleik ve linoleik asit oranları için sırasıyla %55.2, %67.6, % 99.4 ve %99.3 oranlarında kalıtım derecesi değerleri tahmin edilmiştir. Ayrıca F 1 döllerinde tohum verimi için önemli ve olumlu heterosis değeri (%44.64) elde edilmiştir. Pedigri seleksiyonu ile F 4 kademesine taşınan 64 adet ileri hat arasından yüksek tohum ve yağ verimi, yüksek yağ ve oleik asit içeriği, düşük kabuk oranı, yüksek 1000 tane ağırlığı ve yüksek hasat indeksi bakımından ebeveynlerine göre daha üstün özellikler taşıyan 16 adet ileri hat (F 4 -16, F 4 -23, F 4 -31, F 4 -48, F 4 -74, F 4 -82, F 4 -88, F 4 -95, F 4 -103, F 4 -107, F 4 -121, F 4 -123, F 4 -129, F 4 -149, F 4 -202 ve F 4 -231) geliştirilmiştir. Bunlar arasında en yüksek tohum ve yağ verimini sırasıyla 225.3 ve 72.5 kg/da ile F 4 -149 nolu hat, en yüksek yağ oranını %36.70 ile F 4 -123 nolu hat, en yüksek oleik asit ve en düşük linoleik asit oranlarını sırasıyla %79.53 ve %12.46 ile F 4 -107 hat vermiştir.
Keywords : Aspir, melezleme ıslahı, pedigri seleksiyonu, kalıtım derecesi