Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Aktarlarda Satılan Papatya Türlerinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma

Authors : Doğan Arslan

Pages : 53-58

Doi:10.21566/tarbitderg.659962

View : 15 | Download : 5

Publication Date : 2019-12-26

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışma, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan aktarlarda mayıs papatyası olarak satışı yapılan ürünlerin ismine doğru olup olmadığını belirlemek amacıyla gayeli örnekleme yöntemi kullanılarak 2018 yılında yürütülmüştür. Dünyada, Anthemis nobilis (Romen papatyası), Matricaria recutita (Mayıs papatyası) ve Ormenis multicaulis (Fas papatyası) türleri yaygın bir şekilde tıbbi amaçlı olarak kullanılmaktadır. Ancak mayıs papatyası öncelikle şifa bulmak isteyen alıcıların ülkemizde ve dünyada tercih ettiği ilk bitki olmasına rağmen, pazarda onun yerine çoğu zaman Köpek papatyasının (Cota altissima J. Gay) satılmasından dolayı tedarikçiler, perakendeciler ve özellikle tüketicilerde bilinç ve kamuoyu oluşturulması amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Çalışma materyali olan mayıs papatyası, genellikle soğuk algınlıklarında, öksürüklerde, midevi ve karminatif kullanım gibi amaçlarla alınıp satılmaktadır. Bu çalışma 6 ilde (Siirt, Batman, Mardin, Diyarbakır, Gaziantep ve Şanlıurfa) faaliyet gösteren merkezi konumda, aktarlar çarşısının bulunduğu illerde aktarlar çarşısında ve müşteri yoğunluğunun fazla olduğu aktarlar gayeli örnekleme yöntemi uygulanarak seçilmiş ve toplam 60 işyerinden örnekler alınmıştır. 60 adet aktardan satın alınan örneklerde yapılan tür teşhisi neticesinde örneklerin %95,7’sinin köpek papatyası (Cota altissima J. Gay), sadece %4,3’nün mayıs papatyası (Matricaria recutita) olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda insan sağlığı için önemli olan tıbbi ve aromatik bitkilerin tedarikçi ve perakendecilerinin hem bu konuda eğitimli olması hem de alanında yetkili uzmanlarca düzenli olarak denetime tabi tutulmaları gerektiği ortaya çıkmaktadır.
Keywords : Tıbbi ve aromatik bitkiler, Mayıs papatyası (Matricaria recutita), Köpek papatyası (Cota altissima (L.) J. Gay )