Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Adaylarının Akademik Öz-Yeterlik ve Üstbilişsel Farkındalıklarının İncelenmesi

Authors : Cemil Osmanoğlu, Mustafa Ulu

Pages : 87-146

Doi:10.28949/bilimname.1418688

View : 247 | Download : 400

Publication Date : 2024-04-30

Article Type : Research

Abstract :Bu araştırmanın temel amacı Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) öğretmen adaylarının akademik öz-yeterlikleri ile üstbilişsel farkındalıkları arasındaki ilişkiyi incelemektir. İlişkisel tarama modeliyle yürütülen araştırmanın örneklemini dokuz farklı üniversitenin İlahiyat ya da İslami İlimler Fakültelerinde 2022-2023 yıllarında öğrenim görmekte olan öğrenciler arasından basit tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 744 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Owen & Froman (1988) tarafından geliştirilen ve Ekici (2012) tarafından Türkçeye uyarlanan Akademik Öz-yeterlik Ölçeği ve Durdukoca & Arıbaş (2019) tarafından geliştirilen Üstbilişsel Farkındalık Ölçeği ile kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların Akademik Öz-yeterlik Ölçeği ortalamasının 2,82; Üstbilişsel Farkındalık Ölçeği ortalamasının ise 3,46 olduğu görülmüştür. Akademik Öz-yeterlik Ölçeği genel puanında erkeklerin ortalaması kadınların ortalamasından daha yüksek olduğu, buna karşın Üstbilişsel Farkındalık Ölçeği genel ortalamaları arasında cinsiyet bazında anlamlı bir farklılaşma olmadığı bulgulanmamıştır. Akademik öz-yeterlik ölçeği ile Üstbilişsel farkındalık ölçeği genel puanları arasında orta düzeyli pozitif bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Yine her iki ölçeğin alt boyutları arasında da belirgin anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Üstbilişsel farkındalığın akademik öz-yeterliği yordama gücünü belirmek amacıyla yapılan Regresyon analizi sonucuna göre Üstbilişsel farkındalıklar hem genel düzeyde hem de Kişisel farkındalık, Organizasyonel farkındalık ve Yargısal farkındalık faktörleri bağlamında akademik öz-yeterliği istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde yordamaktadır.
Keywords : Din Eğitimi, Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenliği, akademik öz-yeterlik, üstbilişsel farkındalık