Anlardan Gelecek Allah’tan Gelsin: Sultan III. Selim Döneminde Nefy Edilen İlmiye Mensupları

Authors : Serkan Erdoğan, Mehmet Talha Kalkan

Pages : 225-252

Doi:10.28949/bilimname.1399597

View : 153 | Download : 136

Publication Date : 2024-04-30

Article Type : Research

Abstract :1789 yılında Osmanlı tahtına çıkan Sultan III. Selim, oldukça sıkıntılı bir durum içerisinde bulunan devletin eski gücüne kavuşabilmesi adına çalışmalara başlamış ve esasında askeri, mali, idari ve iktisadi alanları kapsayan \"Nizam-ı Cedid\" adlı bir reform sürecinin temellerini atmıştır. Osmanlı tarihinin en ağır anlaşmalarından biri olan \"Küçük Kaynarca\"dan sonra tahta çıkan Sultan III. Selim, ordunun ve devletin ağır yenilgiler neticesinde büyük bir erozyona uğrayan namının ve prestijinin yeniden artmasına ihtimam göstermiştir. Hatta Sultan III. Selim’in ordunun başında sefere çıkarak askerlerin maneviyatının yükseltilmesi ve katılımın tam randımanlı sağlanabilmesi noktasında ilerleme kaydetmek istemesi de bu politikanın bir sonucu olarak görülmüştür. Çeşitli nedenlerden ötürü ordunun başında sefere çıkmaktan vazgeçen Sultan III. Selim, mezkûr noktalarda ilerleme sağlayabilmek adına ulemanın orduya yardımcı olmasını istemiş ve onların da askerlerle beraber cepheye gidebilmelerini arzu etmiştir. Ne var ki, ulemanın bu konuda sultana karşı gelmesi ve orduyla beraber sefere gitme fikrine ayak diremesi, III. Selim’in bu askerlere yönelik tutumlarının değişmesine ve ulemada ve hatta geniş ölçekte ilmiye sınıfında ıslahat fikrinin ivedilikle ortaya çıkmasına etki etmiştir. İşbu çalışma da Sultan III. Selim’in ıslahat yapmak istediği ilmiyenin durumunu ortaya koymayı hedeflemiş olup mevcut sınıfın karışmış olduğu suçlar ve almış oldukları nefy-sürgün- cezaları üzerinden bir değerlendirme yapmayı şiar edinmiştir.
Keywords : III. SELİM, İLMİYE, NEFY, SUÇ, CEZA, BOZULMA, ISLAHAT