Güncel Uygulama Biçimleriyle Temettu ve Kıran Haccına Dair Bazı Fıkhî Meselelerin Tahlili

Authors : Mustafa Bülent Dadaş

Pages : 627-661

Doi:10.28949/bilimname.1230300

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2023-04-30

Article Type : Research Article

Abstract :Günümüzün değişen şartları, hac menâsikiyle ilgili pek çok meselenin fıkıh zaviyesinden ya ilkinden ya da yeniden ele alınmasını gerekli kılmıştır. Temettuʽ ve kırân haccına niyet edenlerin umre ile hac arasında tekraren umre yapmaları meselesi de bu bağlamda tartışılan önemli konulardan birisidir. Nadiren de olsa geçmişte de varlığı bilinen bu uygulama, Mekke ile Hil bölgesi arasındaki ulaşımın geçmişe nazaran çok kolay hale geldiği günümüzde oldukça yaygın bir hale gelmiştir. Bu çalışma, mezkûr uygulamayı özellikle de temettuʽ ve kırân haccının mahiyeti ve tatbiki noktasında farklı bir bakış açısına sahip olan Hanefî mezhebi zaviyesinden ele almayı hedeflemektedir. Çalışmada ayrıca aynı yıl içinde birden fazla umre yapılması, ardı ardına ve Mekke’den Hil bölgesine çıkılarak umre yapılması gibi günümüzde yaygın hale gelen dolayısıyla fıkhî yönleriyle tartışılan bazı uygulamalara da değerlendirilmiştir. Çalışmada öncelikle umreye dair sözü edilen meseleler ilk dönemlerden itibaren konu etrafında oluşan tartışmalara yer verilerek ortaya konulmuş, ardından meselenin temettuʽ ve kırân haccına ilişkin yönleri tahlil edilmiştir. Çalışma çözüm odaklı hazırlandığı için fetva mercilerine katkı yapacak sonuçlara varılmaya çalışılmıştır. İstifade edilen kaynaklar büyük oranda klasik kaynaklar olsa da hac fıkhına dair kaleme alınan çağdaş kaynaklardan ve fetva kuruluşlarının birikimlerinden de faydalanılmıştır. Dipnotlar ve kaynakça İsnad Atıf sistemine göre hazırlanmış, eser ve müellif isimlerinde DİA esas alınmıştır.
Keywords : Fıkıh, Hac, Umre, Temettuʽ, Kırân, Mekkî, Hil, Âfâkî