Testing adaptive market hypothesis in global islamic stock markets: evidence from markov-switching adf test

Authors : Mehmet Fatih Buğan, Emrah Ismail Çevik, Nüket Kirci Çevik, Durmuş Çağrı Yildirim

Pages : 425-449

Doi:10.28949/bilimname.866724

View : 33 | Download : 15

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research

Abstract :Etkin Piyasa Hipotezi, piyasaya her gelen yeni bilginin hisse senedi fiyatlarına anında yansıyacağı, böylelikle yatırımcıların anormal getiri elde edemeyeceklerini varsayarak bilgi akışının önemini vurgulamaktadır. Etkin piyasa hipotezinin zayıf form, yarı güçlü form ve güçlü form olmak üzere üç farklı formu bulunmaktadır. Bu sınıflandırma, piyasadaki bilgi türlerine göre oluşturulmuştur. Buna göre, zayıf formda piyasa etkinliğine göre, hisse senedi fiyatları geçmiş fiyatların içerdiği tüm bilgileri içerir. Yarı güçlü piyasa etkinliği ile fiyatlar, halka açık tüm bilgileri yansıtırken etkin piyasa hipotezinin güçlü formda piyasa etkinliğine göre fiyatlar halka açık olan bilgilerin yanısıra özel bilgileri de (insider trading) yansıtır. Etkin piyasa hipotezinin en önemli temel varsayımlarından birisi yatırımcıların yatırım kararlarında rasyonel hareket etmeleridir. Ancak, yapılan çok sayıda çalışmada, etkin piyasa hipotezi ile çelişen biçimde pay piyasalarındaki anomaliler, bazen getirilerin öngörülebilirliği ve yatırımcıların sınırlı rasyonelliği lehine kanıtlar bulunmaktadır. Ayrıca, psikoloji ve deneysel iktisat alanındaki çeşitli çalışmalar yatırımcıların rasyonaliteden sapmalarına odaklanmış ve sonuç olarak birçok önyargılı ve sezgisel davranış tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, yatırımcıların yatırım kararlarında her zaman rasyonel davranmadıklarını ifade eden davranışsal finans yaklaşımının canlanmasına yol açmıştır. Bu noktada Lo (2004) tarafından önerilen ve etkin piyasa hipotezi ile davranışsal finans arasında bir köprü oluşturan Adaptif Piyasa Hipotezi öne çıkmaktadır. Lo (2004), Simon (1955) tarafından ortaya atılan sınırlı rasyonalite kavramını evrimsel bir bakış açısıyla yeniden ele almıştır. Bu bakış açısı, davranışların doğal seleksiyon (ayıklanma) tarafından evrimleştiğini ima eder. Burada doğal seleksiyon bireysel olarak optimalin altında kalabilen ancak popülasyon perspektifinden bakıldığında optimal olan davranışları gösterir. Buna göre, davranışlar yalın bir şekilde değil büyük ölçüde içeriğe bağlı olarak ele alınır. Lo (2005), adaptif piyasa hipotezinin temellerini şu şekilde ortaya koymuştur: (i) kişisel çıkar, bireysel davranışı karakterize eder; (ii) bireyler hatasız değildir; (iii) ortam rekabetçidir; iv) rekabet, bireyleri öğrenmeye ve uyum sağlamaya zorlar; (v) doğal seleksiyon, toplam piyasa sonuçlarını şekillendirir; (vi) evrim, nihai piyasa dinamiklerini belirler. Finans alanındaki birçok model, yatırım stratejileri üzerinde önemli etkileri olan piyasa etkinliğine dayanmaktadır. Piyasa etkinliği sadece kaynak tahsisi perspektifi açısından önemli değildir, aynı zamanda yatırımcılar, akademisyenler ve düzenleyici otoriteler için de önemlidir ve konvansiyonel pay piyasaları için etkin piyasa hipotezini inceleyen detaylı bir literatür vardır. Bu bağlamda, son zamanlarda hızlı bir şekilde büyümekte olan ve dini duyarlılığı olan yatırımcılar için alternatifler sunan İslami pay piyasaları için de piyasa etkinliğini incelemek ilgi çekici hale gelmiştir. İslami finans piyasaları için etkin piyasa hipotezinin araştırılmasını önemli kılan ek faktörler vardır çünkü İslami portföylerin oluşma şekli öngörülebilirliğe belli bir derecede katkıda bulunabilir. İki aşamalı şer’i taramanın düşük kaldıraçlı, likiditesi az, varlığa dayalı ve daha az çeşitlendirilmiş portföyler ile sonuçlandığı bilinmektedir. Bu da İslami pay senedi fiyatlarının öngörülebilirliğinin artmasını sağlamaktadır. 
Keywords : Etkin Piyasa Hipotezi, Adaptif Piyasa Hipotezi, İslami Hisse Senedi Piyasaları, Markov-Switching ADF