Determination of factors affecting the profitability variables by panel data analysis in the islamic banks: the case of Turkey

Authors : Raif Parlakkaya, Suna Akten Çürük, Ümran Kahraman, Gülşah Şen

Pages : 41-61

Doi:10.28949/bilimname.691439

View : 26 | Download : 10

Publication Date : 2020-10-30

Article Type : Research

Abstract :Kâr ve zarara katılma esasına göre çalışan İslami bankalar, topladığı fonları reel ekonomiye kazandırması açısından finansal sistem içerisinde önemli bir role sahiptir. Dolayısıyla güçlü bir ekonomik yapı için, İslami bankaların finansal sistem içerisindeki payının artması gerekmektedir. Bankaların kârlılık düzeyi önemli finansal performans göstergelerinden biridir. Kârlılığı etkileyen değişkenlerin belirlenmesi ise, hangi unsurların hayati öneme sahip olduğunu gösterir. Bu çalışma, Türkiye’de faaliyet gösteren katılım bankalarının kârlılığı üzerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesini amaçlamaktadır. Bu kapsamda, Türkiye’de faaliyet gösteren üç katılım bankasının (Kuveyt Türk, Albaraka ve Türkiye Finans) 2006-2019 yıllarına ait mali tablolarından elde edilen veriler ile ülkenin çeşitli makroekonomik göstergeleri kullanılarak panel veri tahmin yöntemleri uygulanmış ve en uygun model belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada, sermaye yeterlilik oranı, banka büyüklüğü, kredi riski, operasyonel risk, faaliyet etkinliği, enflasyon ve GSMH büyüme oranının aktif kârlılığı (ROA) ve özkaynak kârlılığı (ROE) üzerine etkisi analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, ROA üzerinde banka büyüklüğü, kredi riski, faaliyet etkinliği ve enflasyon oranlarının etkili olduğu görülmüştür. ROE üzerinde ise kredi riski, operasyonel risk, faaliyet etkinliği ve enflasyon oranlarının etkili olduğu tespit edilmiştir. Bankaların kârlılığı üzerinde etkisi olmayan bağımsız değişkenler sermaye yeterliliği oranı ve büyüme olarak belirlenmiştir. Ayrıca analiz sonuçlarına göre, katılım bankalarının kârlılığı üzerinde bankaların kendine özgü değişkenlerinin, makroekonomik göstergelere göre daha etkili olduğunu ifade etmek mümkündür.
Keywords : Finans, İslami Finans, Katılım Bankaları, Karlılık, Panel Veri Analizi