Ebeveyn Kaybı Yaşamış Bireylerde Otobiyografik Bellek, Allah Tasavvuru Ve Dini Başa Çıkma

Authors : Gülüşan Göcen, Merve Genç

Pages : 313-349

Doi:10.28949/bilimname.635965

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmanın amacı, ebeveyn kaybı yaşamış üniversite öğrencilerinin otobiyografik anıları üzerinden nasıl bir Allah tasavvuruna sahip olduklarını ve yaşadıkları zorluklarda sahip oldukları Allah tasavvurunun dini başa çıkma süreçlerine olan etkisini ortaya koymaktır. Derinlemesine bir bilgi alınabilmesi için durum nitel modelinde tasarlanmış bu araştırmanın çalışma grubu, amaçlı örnekleme çeşitlerinden olan ölçüt, maksimum çeşitlilik ve kartopu yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme formu ile birlikte görüşme yöntemi uygulanmıştır 18-24 yaş aralığında (ortalama yaş: 20,7), 8’i (%40) anne kaybı yaşamış ve 12’si (%60) baba kaybı yaşamış (%60) olmak üzere toplam 20 kız üniversite öğrencisi, çalışma grubunu oluşturmuştur.  Araştırmacı tarafından yüz yüze yapılan görüşmeler sonrasında elde edilen veriler içerik analizi ile incelenmiştir. Sonuçta, katılımcıların paylaştıkları otobiyografik anılarda sırasıyla "Yakın”, "Affedici/Bağışlayıcı”, "Koruyan-Gözeten”, "Yaratıcı-Kudretli”, "Kural Koyan-Adaletli”, "Sabır Veren” Allah tasavvurları öne çıkmıştır. Ebeveyn kaybı yaşamış katılımcıların karşılaştıkları zorluklar, bu zorluklarla başa çıkma süreçleri veya hayatta kendilerini yalnız hissettikleri zamanlar düşünüldüğünde; Allah’ın en çok "Yakın” özelliğiyle tanımlanmış olması anlamlı bir durumdur. Ayrıca çoğu katılımcı için zorluk içeren yaşam olaylarında "Rahatlatıcı” Allah tasavvurunun dini başa çıkma süreçlerine dâhil olduğu kaydedilmiştir. Paylaşılan anılar otobiyografik belleğin işlevleri yönünden incelendiğinde ise ebeveyn kaybı yaşamış üniversite öğrencilerinin, Allah’ın da dâhil olduğu otobiyografik anılarını, çoğunlukla davranışlarını yönlendirmek ya da başkalarına öğüt vermek amacıyla hatırladıkları tespit edilmiştir. Katılımcıların, cezalandırıcı bir Allah tasavvuruna sahip olmadıkları ve ebeveyn kaybını olası bir ceza olarak değerlendirmedikleri gözlemlenmiştir.
Keywords : Din Psikolojisi, Allah Tasavvuru, Otobiyografik Bellek, Dini Başa Çıkma, Ebeveyn Kaybı.