Atmosferik Kuraklığın Makine Öğrenmesi Yöntemleri ile Tahminlenmesi: İzmir Örneği

Authors : Mehmet Berke Dur, Esra Yazgan, Selcan Kayahan

Pages : 100-106

Doi:10.37215/bilar.1423154

View : 68 | Download : 41

Publication Date : 2024-09-30

Article Type : Other

Abstract :Bu çalışma, İzmir ili özelinde kuraklık riskini önceden tahmin etmek amacıyla yapay zeka yöntemlerinin etkinliğini değerlendirmeyi hedeflemiştir. İlk olarak, kuraklığa neden olan temel atmosferik faktörler (nem, sıcaklık, güneşlenme süresi, rüzgâr hızı) belirlenmiştir. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden temin edilen İzmir’e ait son on yıllık iklim verileri, bu faktörlere göre detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Elde edilen veriler, makine öğrenmesi algoritmaları olan Çok Katmanlı Algılayıcı (MLP) ve Karar Ağaçları (DT) ile sınıflandırılmıştır. Bu algoritmalar, verilerdeki karmaşık ilişkileri modelleyerek kuraklık durumunu tahmin edebilmektedir. Python programlama dili kullanılarak yapılan analizlerde, DT algoritmasının %86 ile MLP algoritmasına (%77) göre daha başarılı olduğu tespit edilmiştir. Kuraklık, küresel çapta önemli bir çevresel sorun olup, ekosistemler, tarım, su kaynakları ve ekonomik faaliyetler üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır. Bu çalışmanın sonuçları, yapay zeka destekli sistemlerin kuraklık riskini önceden tahmin etmede oldukça etkili olabileceğini göstermektedir. Kuraklık tahmin modelinin potansiyel faydalarına bakacak olursak; erken uyarı sistemleri ile Kuraklık riskinin erken tespiti, ilgili kurum ve kuruluşlara önlem alma fırsatı sunar. Su kaynakları yönetimi ile su kaynaklarının daha etkin kullanılması ve kuraklık dönemlerine hazırlıklı olunması sağlayacaktır. Tarım ve Hayvancılık alanında Kuraklığa dayanıklı çeşitlerin seçimi, sulama sistemlerinin iyileştirilmesi gibi önlemlerle tarımsal verimlilik artırılabilecektir. Ekonomik planlama açısından kuraklığın potansiyel etkilerinin önceden tahmin edilmesi, ekonomik planlama süreçlerine katkı sağlayacaktır. yapay zeka tabanlı kuraklık tahmin modelleri, su kıtlığı ile mücadelede önemli bir araç olarak görülmektedir. Bu tür çalışmalar, sürdürülebilir bir gelecek için hayati öneme sahip olan su kaynaklarının korunması ve etkin kullanımı konusunda önemli adımlar atılmasına katkı sağlayacaktır.
Keywords : Çok Katmanlı Algılayıcı, İklim, Karar Ağaçları, Kuraklık, Makine Öğrenmesi, Yapay Sinir Ağları, Yapay Zekâ