Ekolojik Denge Unsuru "Blowflies"

Authors : Murat Oğuz

Pages : 31-31

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2022-09-07

Article Type : Other

Abstract :Ülkemizde "Uçan Sinek” ya da "Leş Sineği” olarak bilinen bu sinekler, Calliphoridae familyasındandır. Dünyada bilinen yaygın ismi "Blowflies”dır. Calliphoridae familyası üyeleri metalik parlak mavi, yeşil ya da kara göğüs ve karın renklerine sahiptir. Baş bölgesinde bulunan kıllar siyah renktedir. Eşeysel organlarda bulunan acrophallus şeklinin farklılığı bu familyalar için ayırt edici özelliklerden biridir. Ergin sineklerde toraksta bulunan postscutellumların iyi gelişmiş olması, hipopleural setalarının sert görünümlü olması ve de propleron yapılarının tüylü olmasıyla dikkat çekerler. Oldukça gürültülü uçan bu sinekler ortalama 8-10 mm boyutlarıyla, karasineklerden biraz daha büyüktürler. Leş veya gübre üzerinde yaşayan çöpçülerdir. Calliphoridae familyası, ölü hayvan kokusunu 1,6 km'den alabilme özelliğine sahiptirler. Leş ile ilk temas eden hayvanlar olarak da bilinirler. Calliphoridae üyeleri genellikle yumurtalarını ölü hayvanların leşleri üzerine ya da taze dışkıya bırakırlar. Çürüyen etle beslenen bu larvalar doğanın temizlenmesinde önemli bir role sahiptirler. Savaş dönemlerinde çürüyen dokuyu uzaklaştırmak ve bakteri üremesini önlemek için açık yaralarda bu sinek larvalarının kullanıldığına dair çok sayıda rapor vardır. Calliphoridae larvaları sadece savaş dönemlerinde kullanılmamış, aynı zamanda medikal alanda da önemli bir yere sahip olmuştur. Bakteri ve enfeksiyonlu doku üzerine bırakılan medikal kurtçuklarla, iyileşmeyen yaraların tedavisi sağlanmıştır. Bu yöntem ülser tedavisinde, diyabetik yara kontrolünde, ameliyat sonrası yara iyileştirilmesinde de kullanılmıştır. Calliphoridae larvaları adli biyolojide de önemli bir yere sahiptir. Ölüm olayı gerçekleştikten birkaç dakika sonra, yumurtalarını ceset üzerine bırakan sineklerin gelişim evrelerinden yararlanılarak minimum ölüm zamanı, olay yerinin tespiti ve ölüm nedeninin belirlenmesi ile adli vakaların çözümü kolaylaşmıştır. Önemli bilgiler sağlayan bu tip araştırmalar "adli entomoloji” veya "medikokriminal entomoloji” bilim dallarının çalışma alanları içinde yer almaktadır. Ekolojik dengenin önemli bir unsuru olan çöpçü sineklerin zararlı etkileri de vardır. Calliphoridler her türlü bitkisel, hayvansal atık, çöp, kokuşmuş gıda ve dışkıyla beslendikleri için mikroorganizmaların taşınmasına neden olmaktadır. Böylece çeşitli bağırsak hastalıkları, tüberküloz, tularami ve brusella’nın yayılmasına etki yapmaktadırlar.
Keywords : Calliphoridae, denge, ekoloji, uçan sinek