Niğde ALaaddin Camii Mimari Unsurların STEM/STEAM Yaklaşımı Bakımından İncelenmesi

Authors : Sudem Akyürek, Toprak Göbel, Cüneyt Akyol

Pages : 36-44

Doi:10.37215/bilar.927199

View : 17 | Download : 21

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research

Abstract :Son yıllarda dünyada fen, matematik, mühendislik, teknoloji ve sanat alanlarının birleştirilmesi ilkesine dayanan çok disiplinli bir yaklaşım olan STEAM ile ilgili çalışmalar artmakla birlikte yapılan çalışmaların günümüzde ağırlıklı olarak eğitim üzerine yapıldığı görülmektedir. STEAM, bilim (science), teknoloji (technology), mühendislik (engeenering), sanat (arts) ve matematik (mathematics) sözcüklerinin baş harflerinden oluşan ve bu alanları birbirine bağlama yoluyla yapılan çalışmaları hedefleyen disiplinlerarası bir eğitim yaklaşımıdır . "Science” ise daha çok fen bilimleri olarak algılanmaktadır . Bu araştırmada STEM kavramındaki science(bilim) kısmında sosyal bilimler alanında da çalışmalar yapılabileceği gösterilmeye çalışılmıştır.Araştırmada, Selçuklu Türk kültüründeki tarihi mekânlarda STEM yaklaşımı içindeki beş farklı disipline ilişkin bilgi/becerileri izleri araştırılmıştır. Bu çalışmanın amacı; Selçuklu mimarisinde kullanılan mimari unsurlarda STEM/ STEAM yaklaşımını temele alan bilgi/becerileri izlerini tespit etmek ve bu unsurların aslında bizim atalarımızın inşa ettiği tarihi eserlerdeSTEM/STEAM izlerini bulup ortaya koymaktır . Çalışma nitel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Bu yöntem çerçevesinde araştırma, inceleme, gözlem, doküman analizi ve çeşitli tasarımlar yapılmıştır. Çalışmada gözlem-araştırma yaptığımız tarihi camideki bilim, teknoloji, matematik ve mühendisliköğeleri incelenmiş, eseri inşa eden kişilerin birçok farklı disipline ilişkin becerilerinin olduğu fark edilmiştir. Alaaddin Camii incelenirken sosyal bilimler, mühendislik, matematik, tasarım ile ilgili çıkarımlar yapılmaya çalışılmıştır. Yapının matematiksel açıdan incelenmesi sonucunda mihrapta altın oranlardan, yapının genelinde de geometrik süslemelerden yararlanıldığı görülmüştür. Teknoloji ve tasarım bağlamında incelemeler yapıldıktan sonra yapının üç boyutlu tasarımı üzerine çalışma yapılmıştır. Mühendislik bağlamı açısından değerlendirildiğinde tarihi yapının inşasında matematiksel ögelerden çokça faydalandığı görülmüştür. Elde edilen veriler ışığında kültürümüzde STEM/STEAM yaklaşımının var olduğu ve bu çalışmayı ortaya koyan kişilerin de bu yaklaşımı yüzyıllar önce benimsedikleri sonucuna ulaşılmıştır .
Keywords : STEM, STEAM, Selçuklu mimarisi, disiplinlerarası beceri, Niğde