Beyaz Zeminde Sunulan Farklı Renkteki Kelimelerin Lise 1 Öğrencilerinin Anlık ve Kısa Süreli Bellek Performansları Üzerine Etkisi

Authors : Münire Ece Yaman, Emin Kutlu

Pages : 35-43

Doi:10.37215/bilar.2019257647

View : 13 | Download : 10

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research

Abstract :İnsan yaşamında renklerin önemli yeri bulunmaktadır. Renkler toplumsal hayatı düzenlemek için de  kullanılır. Bu çalışmada farklı renklerde yazılmış kelimeler kullanılarak, renklerin belleğe olan etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya 9. Sınıf öğrencileri dâhil edilmiştir. Öğrencilere ders başlamadan önce /Testin ilk bellek bölümü ve dersin bitimine doğru yarım saat sonra da testin ikinci bölümü uygulanmıştır. Uygulama formu kişisel bilgilerin alındığı soru formu, İshihara Testi ve bellek testinden oluşmaktadır. Bellek testi kısmı için (Öktem’in Sözel bellek süreçleri testi 10 kelime belirlenmiştir (Bahçe, Ayakkabı, At, Kamyon, Limon, Bardak, Cami, Ekmek, Yıldız ve Sabah). Renk olarak da kırmızı, sarı, mavi ve siyah renk seçilmiştir. Beş öğrenciye pilot uygulama yapılmış ve toplamda ortalama 14 (12-16 dakika) dakikada uygulanmıştır. Bellek testlerinin iç tutarlığı yüksek bulunmuştur (Cronbach alfa=0.93, N=5). Anlamlılık düzeyi olarak p<0.05 belirlenmiştir. Çalışmaya kırk altısı (%41,8) kadın ve 64 (%58,2)’ü erkek olmak üzere toplamda 110 kişi katılmıştır. 5. A (Kırmızı), B (Mavi), C (Sarı) ve D (Siyah) grupları aralarındaki bellek puanları arasındaki fark incelediğinde 1. Testte renk grupları arasında anlamlı farkın olmadığı ve diğer test ölçümlerde anlamlı fark olduğu anlaşılmıştır (p<0.01). Anlık bellek 3. Testte kırmızı ve siyah daha kalıcı olmuştur (p<0.001). 4. Testte kırmızı renk 5. Testte tek başına diğer renk gruplarına göre daha yüksek bellek puanlarına sahip olmuştur (p<0.01). Kırmızı renk tek başına diğer renk gruplarına üstün gelmiştir (p<0.01). Tüm grupların süreç içerisindeki bellek puanındaki değişim anlamlı olduğunu göstermişlerdir (p<0.01). Bütün gruplarda bellek testlerinin ölçümün yapıldığı zaman ilerledikçe kırmızı renkli test haricinde süreç içerisindeki bellek puanının azaldığı bulunmuştur (p<0.01). Bu çalışmada elde edilen sonuçlar, beyaz zemin üzerinde sunulan kırmızı ve siyah renkli kelimelerin hafızada daha fazla kalıcı olduğunu göstermekte, bu da kontrast içeren renk kombinasyonlarının daha dikkat çekici, dolayısıyla belleğe daha olumlu etkisi olduğunu düşündürmektedir.
Keywords : Renk, Bellek, Akılda tutma, Eğitim, Öğrenme