Yeşil Tedarikçi Seçiminde Hibrit Bulanık AHP ve Bulanık QFD Yaklaşımının Kullanılması

Authors : Candan Uçkun, Nurdan Dalgiç, Aytaç Yildiz

Pages : 151-164

Doi:10.53070/bbd.1345822

View : 219 | Download : 148

Publication Date : 2023-10-18

Article Type : Research

Abstract :Geçmişten günümüze insanların ve devletlerin dünyanın geleceği hakkındaki endişeleri artmıştır. Çünkü hem insanların hem de işletmelerin doğaya verdiği zararlar göz ardı edilemeyecek düzeylere ulaşmıştır. İşletmeler özellikle iklim değişikliği, küresel ısınma, hava kirliliği ve doğal kaynakların tükenmesi gibi çevresel olaylara olumsuz etkilerde bulunmuşlardır. Bu durumun önüne geçmek için devletler, işletmeler ve bireyler çevre dostu "yeşil” uygulamalara yönelmişlerdir. Farklı sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler, çevreye duyarlılık ilkesini benimseyerek ürün veya hizmet üretiminde, sunumunda ve satış sonrası destek hizmetlerinde ekonomik değer oluşturmanın yanı sıra ekolojik değeri de vurgulamışlardır. Bu sayede ürün yaşam döngüsünün her aşamasında, tedarikçilerden müşterilere kadar tüm değer zinciri üyelerinin (tedarikçiler, müşteriler, üreticiler vb.) iş birliği içinde çalışması gerekliliği ortaya çıkmış ve yeşil tedarik zinciri yaklaşımı gelişmiştir. Yeşil tedarik zinciri bağlamında, tüm değer zincirine katkı sağlayan en iyi tedarikçinin seçilmesi en kritik konulardan biri olarak öne çıkmaktadır. Yapılan çalışmada, Türkiye’de otomotiv ana sanayisinde faaliyet gösteren bir işletmenin sac parça tedariği için çalışmayı düşündüğü en iyi yeşil tedarikçiyi seçmek amaçlanmıştır. Bunun için Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci (Bulanık AHP) ve Bulanık Kalite Fonksiyon Göçerimi (Bulanık QFD) yöntemleri hibrit bir şekilde kullanılmıştır. Firmanın belirlediği 4 tedarikçi, literatür taraması ve 5 uzman kişinin de görüşleri alınarak belirlenen 10 yeşil tedarikçi seçim kriterine göre değerlendirilmiştir. Değerlendirme aşamasında. Bulanık AHP ile yeşil tedarikçi seçim kriterlerinin önem ağırlıkları belirlenmiş ve bu önem ağırlıkları Bulanık QFD yönteminde kullanılarak en iyi yeşil tedarikçi seçilmiştir.
Keywords : Yeşil tedarikçi, bulanık AHP, bulanık QFD