21.Yüzyıl Türk-Amerikan İlişkilerinde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Authors : Ersoy Önder

Pages : 39-71

View : 26 | Download : 10

Publication Date : 2022-06-29

Article Type : Other

Abstract :Türkiye’nin Amerika Birleşik Devletleri’ni (ABD), ABD’nin de Türkiye’yi "Sözde Stratejik Ortak” ifadesiyle sıfatlandırmaya başlaması 21.Yüzyılda iki ülkenin ilişkilerinin geldiği noktayı göstermesi açısından çok önemlidir. Her iki tarafın, Türkiye’nin etki alanındaki çıkarlarının bir türlü örtüşmemesi, aynı ittifak içinde olmalarına rağmen birbirlerine karşı güven duymamalarına ve yetkililerin karşılıklı ifadelerinin sertleşmesine sebep olmaktadır. Geçmişte iki ülke ilişkileri arasında yaşanan birçok soruna rağmen, her iki tarafın yıllardır birbiri için kullandığı "Stratejik Ortaklık” değişmez bir ifadeydi. Ancak, Joe Biden’ın ABD Başkanlığı’na seçilmesi ve sonrasında Dışişleri Bakanlığı’na atanan Anthony Blinken’ın Türkiye için kullandığı "Sözde” kelimesiyle, stratejik ortaklık git gide tam tersi bir manaya dönüştü. Soğuk savaş döneminde, ortak düşman ve ortak çıkar anlayışıyla özde oluşan ortaklık, soğuk savaş sonrası değişen dünya düzeninde iki ülke çıkarlarının çatışması sebebiyle sözde ortaklığa dönüştü. Bu makalede, Türkiye-ABD arasındaki ilişkilerin tarihte ilk kez "Sözde Stratejik Ortaklık” ifadesiyle anılmasına sebep olan sorunlar manzumesi konular irdelenmiş, her iki tarafın sorunlara bakış açısı ortaya konmuştur. İki tarafın da ilişkileri iç politika malzemesi olarak görmesi, değişen dünya düzeninde ulusal çıkarlarının çatışmaya başlaması ve karşılıklı ödün vermez politikalar sorunların kronikleşmesine sebep olmuştur. İlişkilerin iyiden iyiye sorunlu hale gelmesi, her iki ülkenin de çıkarına değildir. İki ülke ilişkilerinin son 20 yıllık kaotik süreciyle ilgili çözüm önerileri sonuç bölümünde ortaya konmuştur.
Keywords : Uluslararası İlişkiler, Sözde Stratejik Ortaklık, Yeni Dünya Düzeni