İle-İfe: Geleneksel Yoruba Dininde Yaratılışın ve Dünyanın Merkezi

Authors : Canan Seyfeli

Pages : 229-252

Doi:10.34247/artukluakademi.638802

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2019-12-30

Article Type : Research

Abstract :Makalenin konusu, Geleneksel Yoruba Dininde yaratılışın ve dünyanın merkezi kabul edilen İle-İfe’dir. Konu inançsal ve uygulama, mitolojik ve insan yaşamı boyutlarıyla işlenmiştir. Mitolojiye göre İle-İfe yaratılışın, insanlığın (Yorubaların) ve kutsal krallığın beşiğidir. Gök, yer ve yeraltının birleştiği eksendir. Bu eksen Orişaların diktiği Hayat Ağacıdır. Göklerin yere, yeryüzünün göklere açılan kapısı bu eksendedir. Evrenin ve insanın yaratılışının başladığı nokta İle-İfe’nin merkezidir. Burası şimdi sarayın ve tapınağın bulunduğu yerdir. İle-İfe farklı Yoruba yaratılış mitlerinde ortak unsurlardan birisidir. Yorubalara göre tanrısal alemden inip yeryüzünde krallığını kuran Oduduva atasal Orişaya dönüşmüş ilk ata ve kraldır, İle-İfe merkezli en etkili Orişadır. Obatala yaratılışta rol oynasa da etkisi ikinci derecededir. İle-İfe, Olodumare’ye tek somut tapınım yeridir. Merkezde Oduduva’nınki ve etrafında diğer Orişaların tapınakları bulunur. Şehirde çok çeşitli festivaller, ritüeller, sunular icra edilir. Burası bütün yolların kendisine çıktığı dünyanın merkezidir. İle-İfe, Yoruba kültür ve sanat merkezidir. 
Keywords : Geleneksel Yoruba Dini, İle-İfe, Merkez Simgeciliği, Yaratılış, Oduduva