Türk-İslam Felsefesinde İran-Sâsâni Düşüncesinin Etkisi

Authors : Fatma Zehra Pattabanoğlu

Pages : 39-56

View : 21 | Download : 17

Publication Date : 2018-06-25

Article Type : Research

Abstract :İslâm felsefesi tarihi gözden geçirildiğinde Yunan, Arap, Türk, Pers, Hint gibi birçok kültürü ihtiva ettiği ve bu ışığın özellikle Rey, Mezopotamya, Bağdat gibi kültür merkezlerinden yayıldığı görülmektedir. Bu süreçte İran’da yetişen filozoflar, Türk-İslâm düşüncesinin şekillenmesinde önemli bir role sahip olmuşlardır. Diğer taraftan Moğol istilasından kaçan bazı Farisî bilginler, Anadolu topraklarına yerleşerek çalışmalarını buradaki medreselerde devam ettirmiştir. Ancak Türk toplumunun geçmişte doğu Asya’nın önemli bir bölümünde bulunması, Kirman Selçukluları’nın İran’da kurulması gibi faktörler buralardaki bilim adamlarının etnik kökenine dair farklı değerlendirmelere sebebiyet vermektedir. Filozofların kökenine dair tartışmalar devam etmekle birlikte, makalede İranlı ve Türk filozofların birbirine tesiri ve İslâm düşüncesindeki yeri tartışılacaktır. Ancak konunun genişliğine binaen çalışma Türk ve İran toplumunun İslâm’la ilişkisinden, 18. yüzyıla kadar olan süreçle sınırlandırılmıştır.
Keywords : Türk-İslâm felsefesi, kelâm, tasavvuf, İranlı filozoflar