Kafatasındaki iki üçgenden cinsiyet tahmini

Authors : Berkay Yaşar, Mehmet Sağir

Pages : 1-9

Doi:10.33613/antropolojidergisi.1100145

View : 30 | Download : 19

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research

Abstract :İskeletten cinsiyet tahmini, kimliği belirsiz bir iskelet kalıntısının biyolojik profilini oluşturmak için yapılan önemli bir analizdir. Kafatasından alınan doğrusal ölçümlerle üçgen alanı hesaplanmakta ve cinsiyet tahmini için modeller geliştirilmektedir. Bu çalışmanın amacı kafatasındaki iki üçgenden (yüz ve occipital) diskriminant fonksiyon denklemleri türetmektir. Araştırmanın materyali Geç Osmanlı Dönemi’ne tarihlendirilen ve İstanbul Karacaahmet Mezarlığı’ndan toplanan 112 bireye (56 erkek ve 56 kadın) ait kafatasından oluşmaktadır. Cinsiyetleri bilinen bu serinin kafataslarından 6 doğrusal ölçüm alınmış, yüz ve occipital üçgen alanları Heron formülüyle belirlenmiştir. Gözlem içi ve gözlemciler arası hatayı belirlemek için TEM, rTEM, R katsayısı ve ICC hesaplanmıştır. Her bir kriterin cinsiyet ayırt etme gücü ROC eğrisi analiziyle değerlendirilmiştir. Cinsiyetler arasındaki farklılıkları belirlemek için t-testi, formüller oluşturmak için diskriminant fonksiyon analizi yapılmıştır. Çalışmada 6 ölçümün gözlem içi ve gözlemciler arası hata oranlarının düşük olduğu belirlenmiştir (TEM = 0,16-0,94 mm; rTEM = %0,74-2,08; R = 0,91-0,99; ICC = 0,951-0,992). Tüm değişkenler cinsiyetler arasında anlamlı farklılık göstermiştir (p<0,05). ROC analizine göre üçgen alanlarının cinsiyet ayırt etme güçleri benzer sonuçlar vermiştir (EAA; occipital üçgen alanı 0,727, yüz üçgen alanı 0,736). Araştırma sonucunda kurulan 4 denklemin %67 ile %73,2 arasında değişen oranlarda cinsiyeti doğru sınıflandırdığı belirlenmiştir.
Keywords : Seksüel dimorfizm, yüz üçgeni, occipital üçgen, diskriminant analizi, ROC eğrisi, güvenilirlik ve geçerlilik.