Kelenderis iskeletlerinin demografik ve paleoantropolojik analizi

Authors : Asuman Çirak, Erksin Güleç

Pages : 103-125

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2007-04-01

Article Type : Research

Abstract :Geçmiş dönemlere ait iskelet kalıntılarının demografik ve morfolojik yapılarını ortaya koymak paleoantropoloji de önemli yer tutmaktadır. Anadolu bu konuda Neolitik Dönemden başlayarak günümüze kadar çok çeşitli toplumlara ev sahipliği yapmış olması nedeniyle, buradan çıkarılan iskeletler üzerinde yapılan paleoantropolojik çalışmalar bizlere eskiden yaşamış Anadolu insanlarının morfolojik yapıları, ırksal yapıları, sağlık durumları ve nüfus dağılımları konularında ayrıntılı şekilde bilgiler vermektedir. Bu çalışmanın konusunu da Kelenderis’den ele geçen iskeletlerin demografik ve paleoantropolojik analizi oluşturmaktadır. Mersin ili Aydıncık ilçesi Kelenderis arkeolojik kazısından 2001 – 2002 yıllarında çıkarılan 19. yüzyıla ait, 84 bireyin demografik analizi sonucunda 14’ü bebek,11’i çocuk, 29’u kadın ve 25’inin erkek olduğu saptanmış, 5 bireyin ise yaşı ve cinsiyeti saptanamamıştır. Yapılan analizlere göre ilk iki yıl içerisinde bebek-çocuk ölüm oranları, tüm çocukların ölüm oranlarının % 40’ına eşittir. Kadınlarda en yoğun ölümlerin 55 - 60 yaş grubunda erkeklerde ise 45 – 50 yaş grubunda yoğunlaştığı saptanmıştır. Kelenderis toplumunda birden fazla ırk grubunun özelliklerini taşıyan bireylere de rastlanmıştır. Toplumun genelinde tüm morfolojik çeşitlerin gözlenmesi bize Kelenderis toplumunun heterojen bir ırksal yapıda olduğunu göstermektedir. Bireylerin kafatası ve vücut kemiklerinden alınan ölçülerin çoğunluğunda erkeklerde daha yüksek değerler vermiştir. Kelenderis iskeletlerinde yapılan incelemeler sonucunda hesaplanan cranial endislere göre; hem kadın hem de erkekler brachycranial yani çok geniş kafa yapısına sahiptir. Hesaplanan yüz endisi erkeklerde biraz daha yüksek çıkmakla birlikte her iki cinsiyette de Mesoprosopic ( orta yüz) grubunda değerlendirilmiştir
Keywords : Kelenderis, paleodemografi, iskelet, metrik analiz