Tahakkümün Antropolojisi: Muhaliflerin İmhasına İlişkin Başlıca Sınırlılıklar Karşısında "Hükümdar"ın Seçenekleri

Authors : Muhsin Altun

Pages : 79-107

Doi:10.1501/antro_0000000342

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2017-06-30

Article Type : Other

Abstract :Bu çalışma, ilgili bazı tarihsel ve antropolojik bulgular yanında Güney Mezopotamya’daki ilk devlet ve uygarlıkların yükselişine atfen, muhalifleri yok etmeye azmetmiş bir "Hükümdar”ın karşılaşacağı başlıca sınırlılıklara odaklanmaktadır. Böyle bir Hükümdar, büyük ölçüde yargı, emniyet ve yeniden dağıtım gibi merkezi devlet işlevlerinden kaynaklanan sınırlamaların ötesine geçme gereği duyar. Dolayısıyla bu yüksek maliyetli projenin mahkemeler, emniyet-ordu ve mali-ekonomik kurumların özgün amaçlarından saptırılmasıyla başarılabileceğini öne sürmekteyiz. Hükümdar bu amaçla, önce üzerinde durduğu meşruiyet zeminini yıkmak için diyalektik olarak kendi karşıtı bir karakteri benimsemeli (1), planlarını bir "devlet kurma” temelinde yürürlüğe koymalı (2), basit takipçilerden daha fazlası olan bağımlılarla etkileşiminde "gastro-politik”in rehberliğinden, büyücü ve rahiplerin ilhamlarından yararlanmalıdır (3). Yine de yazılı ve arkeolojik kayıtlar, bütün bunların söz konusu amaca ulaştırdığına dair çok az, Hükümdar’ın yıkıcı eğilimlerini dengeleyen bir muhalefetin varlığına dair daha fazla bilgi sağlamaktadır. Dahası, kayıtlar Hükümdar’ın hala gerçek bir hükümdar olarak kalmaktansa bu yolda kendisini bazı "çetevari” becerilerle donatması gerektiğini ima etmektedir. Buna dayanarak, herhangi bir rejimdeki Hükümdar’ın iktidarının doğası ve kapsamı üzerinde düşünmenin, böylesine iddialı bir hedefin maruz bulunduğu olası zorlukları ve başarı derecesini anlamamızı mümkün kılabileceğini öne sürmekteyiz
Keywords : Siyasal Şiddet, Gastro-politik, Bağımlılık, Tahakküm, Militarizasyon