Antakya ve Vaizi** Habîb en-Neccâr
Authors :
Pages : 243-270
View : 92 | Download : 69
Publication Date : 2023-12-24
Article Type : Other
Abstract :Yasîn Suresi 13-29. âyetlerde anlatılan Ashâbü’l-karye kıssasında; yer, zaman ve şahıslar müphem bırakılmıştır. Tarih boyunca başta tefsir olmak üzere hadis, tarih ve coğrafya gibi farklı alanlarda yazılmış eserlerde bu kıssada geçen müphemlere dair birçok açıklama bulunmaktadır. Heribert Busse, "Antioch and its Prophet Ḥabīb al-Najjār” adlı makalesinde mezkûr kıssadaki "mürselun”le kast edilen şahısların ve "şehrin en uzağından gelen adam”’ın kimler olabileceğini konu edinmiştir. Konuyu akademik tarzda ayrıntılarıyla birlikte ele alan, kısmen Yahudi, özellikle Hıristiyan ve İslâm geleneği içerisinde telif edilen kaynaklardan edinilen bilgileri derli toplu ve güzel bir şekilde aktaran bu makale; Yahudi ve Hıristiyan kaynaklarına vukufiyetinin yanı sıra konu hakkında sağladığı üst okumalarla diğer çalışmalar içerisinde temayüz eder. Yazar, Ahd-i Cedîd’in Resullerin İşleri bölümüne ek olarak bu konudaki kanonik İncillerin yanı sıra apokrif İncillere, kilise tarihine dair yazma ve matbu birçok kaynağa ulaşmıştır. Busse, İslam ve Hıristiyan kaynaklarının dışında Yahudi literatürüne de başvurması dolayısıyla Ashâbü’l-karye kıssasının muhtemel kaynaklarına dair oldukça değerli ve özgün bilgiler aktarmaktadır. Yayında; Arapça, İngilizce, Fransızca, Almanca, Latince ve Etiyopyaca yazılmış basılı ve el yazması birçok birincil kaynaktan istifade edilmiştir. Günümüzde söz konusu makalenin, konu hakkında özellikle Türkçe dışında yayımlanan akademik çalışmalarda birincil kaynak olarak kullanıldığı görülür. Makalede şu sonuca ulaşılmıştır: Ashâbü’l-karye kıssasında geçen "şehrin en uzağından gelen adam” tek değil birçok tarihî gerçeklikten beslenmiş olma ihtimali bulunan, İslam geleneğine dair kaynaklarda ise Habîb en-Neccâr ismiyle iştihar etmiş telif ürünü (müellefün kasasîyyün) bir azizdir ve İslamî kaynaklarda nakledilen biyografisi çeşitli kaynaklardan ödünç alınan unsurların bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş olmalıdır.Keywords : Tefsir, Yâsîn Sûresi, Ashâbü’l-Karye, Antakya, Habîb en-Neccâr, Kilise Tarihi.