Mendup Kavramının Fıkıh Usulünde İfade Ettiği Anlam

Authors : Mustafa Şeref Aydin, Derviş Dokgöz

Pages : 191-208

View : 25 | Download : 10

Publication Date : 2021-06-23

Article Type : Research

Abstract :Mendup (veya nedb) kavramının, fıkıh usulünde oldukça yaygın olarak kullanılan bir kavram olduğu görülmektedir. Buna karşın bu kavramın, bütün usulcüler nazarında aynı anlam ve kapsama sahip olduğu söylenemez. Zira usulcüler, mensup oldukları ekollere göre mendup kavramına farklı anlamlar yüklemişlerdir. Bu durum usul kitapları okunurken dikkati çekmekte ve bazı durumlarda karışıklığa da sebep olmaktadır. Bu nedenle bu makale ile mendup kavramının, fıkıh usulcüleri nazarında ifade ettiği anlamın ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırma sonucunda mütekellimîn metodunu benimseyen usulcülerin kullanımında mendup kavramının, Hanefîlerin kullanımına göre daha geniş anlam ve kapsama sahip olduğu görülmektedir. Zira mütekellimîn usulcüler, vücûbiyet ifade eden emir ve talepler dışında yapılması istenilen veya iyi görülen şeyleri genel olarak mendup kavramı ile ifade etmişlerdir. Hanefî usulcüler ise yapılması emredilen veya iyi görülüp tavsiye edilen teklifî hükümleri; farz, vacip, sünnet ve nafile şeklinde sıralamışlar ve mendubu bu sıralamadaki nafilenin diğer bir ismi olarak ifade etmişlerdir. Bu durumda Hanefîlerin kullanımında mendup, mütekellimîn usulcülerin ıstılahında ifade ettiği anlama göre hem daha dar kapsamlı olmakta, hem de mertebe olarak daha alt bir konumda bulunmaktadır.
Keywords : Fıkıh Usulü, Teklifî Hüküm, Mendup, Sünnet, Nafile.