SOMUT NORM DENETİMİNDE ANAYASA’YA AYKIRILIK İDDİASININ CİDDİLİĞİ MESELESİ

Authors : Ömer Emrullah Egeliği

Pages : 213-261

Doi:10.55792/anayasayargisi.1233269

View : 18 | Download : 38

Publication Date : 2023-01-12

Article Type : Research

Abstract :Somut norm denetimi usulüne başvurmak için mahkemenin davaya uygulanacak bir kanun hükmünün Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına varması gerekmektedir. Ancak kanun hükmünün Anayasa’ya aykırı olduğu taraflarca ileri sürülürse bu durumda mahkeme itirazların ciddi olup olmadığını değerlendirmelidir. Yani iki ayrı durum için iki ayrı değerlendirme kriteri öngörülmüştür. Anayasa’ya aykırılık itirazının ciddiliği, objektif ve subjektif boyutlara sahiptir. Objektif ciddilik aykırılık itirazının hukuken tartışılabilir olmasıdır. Subjektif ciddilik ise aykırılık itirazının iyi niyet kurallarına uygun olmasıdır. Her iki boyut birlikte aranmalıdır. Aksi halde kötü niyetle, davayı uzatmaya yönelik itirazlar gerçekleştirilebilir. Bu tarz kötü niyetli itirazların kabul edilmesinde bazı sakıncalar vardır. Somut norm denetimi, o mahkemede, ilgili hükmün uygulanacağı bütün davaları durdurucu etkiye sahiptir. Dolayısıyla bu davalar için makul sürede yargılanma hakkının ihlaline neden olabilir. Ciddi bulmama kararı, kanun yolunda denetlenebilir. Çalışmada, Yargıtayın ciddi bulmama kararlarının denetimini nasıl gerçekleştirdiği de incelenmiştir. Yargıtayın aykırılık kanısına varma ve aykırılık iddialarını ciddi bulma kriterleri arasında bir ayrım yapmadığı eğilimi olduğu sonucu öne çıkmıştır.
Keywords : ANAYASA YARGISI, SOMUT NORM DENETİMİ, ANAYASA USUL HUKUKU, BEKLETİCİ SORUN, AYKIRILIK İDDİASININ CİDDİLİĞİ