GÜNÜMÜZE ULAŞAMAMIŞ GELENEKSEL VAN EVLERİNDEN SELAHATTİN SELÇUK EVİ
Authors : Şahabettin Öztürk
Pages : 304-323
Doi:10.48122/amisos.804223
View : 9 | Download : 7
Publication Date : 2020-12-29
Article Type : Research
Abstract :Van’da konut mimarisi XX. yüzyılın başlarına kadar, Eski Van Şehri’nde gelişme göstermiştir. Bu dönemin evleri bir ve iki katlı, düz toprak damlı ve kerpiç malzeme kullanılarak bitişik nizamda inşa edilmiştir. 1900 yılından sonra günümüz Van Şehri’nde inşa edilen evlere gruplar halinde arazinin genişliğinden dolayı ayrık nizamda yeni evler ilave edilmiştir. 1970 yılından itibaren günümüz Van şehrinde hızla değişen sosyal hayat şartları halkın betonarme evlere özentisi ile geleneksel evler terk edilerek birer birer yıkılmıştır. Şehrin Koruma İmar Planı’nın hazırlanmayışı, tespit ve tescil yapılmaması yıkılma sürecini hızlandırmıştır. Çalışma kapsamında değerlendirdiğimiz Selahattin Selçuk Evi, mimari özellikleri bakımından, iki katlı iç sofalı, ikiyüzlü, ikiden fazla odalı, köşksüz plan içerisinde yer almaktadır. XIX. yüzyılın sonlarında ya da XX. yüzyılın ilk çeyreğinde inşa edildiği düşünülen ev, 2011 yılına kadar kullanılmıştır. 2011 yılında meydana gelen depremde evin üst katının batı duvarı tamamen yıkılmış, iç bölümlerde ise bazı ciddi strüktürel sorunlar oluşmuştur. Van evleri içerisinde beşik çatılı tek örnek olarak inşa edilen Selahattin Selçuk Evi’ne ait tescil kaydı bulunmamaktadır. Yapı, 2015 yılında mülk sahipleri tarafından tamamen yıkılarak, yerine betonarme çok katlı bir ticari bir bina inşa edilmiştir. Selahattin Selçuk Evi, günümüz Van Şehri’nde XX. yüzyılın başlarından itibaren inşa edilen düz topraklı geleneksel Van konut mimarisinden oldukça farklıdır. Sonuç olarak, Van Sivil mimari yapılarının fiziksel olarak korunamayan evlerin doküman olarak gelecek kuşaklara aktarılmasında, mimarlık ve sanat tarihçilerinin bilimsel çalışmalarında yardımcı olmak için önemli bir boşluğu dolduracaktır.Keywords : Geleneksel Van Sivil Mimarisi, , Düz Toprak Dam, Kerpiç, Çamur Sıva, Köşk