FÂRÂBÎ’DE TÜMELLER VE FAAL AKIL’LA İLİŞKİSİ

Authors : Beheşti Zehra Kubilay, Ömer Ali Yildirim

Pages : 89-106

View : 18 | Download : 5

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research

Abstract :Düşünce faaliyetinin temel malzemesi kavramlardır. Bir bütün olarak varolanlara ve bilgiye dair yapılan inceleme ve analizler kavramlar üzerinden yapılır. Kavram tekil bir nesnenin zihindeki imajına gönderme yaptığı gibi aynı türden nesneler arasındaki ortak yönler olan tümellere de gönderme yapar. Tümel kavramlara dilsel ifade olmalarının ötesinde bir varlık verilip verilemeyeceği ve bu tümel kavramların nasıl oluştuğu Eski Yunan düşüncesinden başlamak üzere Orta Çağlar boyunca hararetli tartışmalara neden olmuştur. Bu tartışmadaki görüşlerine göre filozoflar idealistler, kavramsal gerçekçiler ve nominalistler şeklinde gruplandırılmıştır. Bu çalışmada önde gelen Müslüman filozoflardan olan Fârâbî’nin tümeller konusundaki görüşünü ele almaya ve onun hangi grup içerisinde kabul edilebileceğini değerlendirmeye çalışacağım. Bu konuya dair yapılacak incelemelerde onun felsefesinde etkin bir konumda bulunan Faal Akıl anlayışını göz önünde bulundurmanın hayati önemini vurgulamaya çalışacağım. Çalışmanın sonunda da Fârâbî’nin bu konuyla ilgili gruplar arasında nereye konumlandırılabileceğine dair bir öneri getireceğim.
Keywords : Tümeller, Fârâbî, Aristoteles, idealizm, kavramsal gerçekçilik