1924-1928 Yılları Arası İstanbul Şehremaneti Mecmuası’nda Şehircilik Açısından Su Konusu

Authors : Dilek Başar

Pages : 29-53

Doi:10.26650/jes.2020.003

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2020-03-30

Article Type : Research

Abstract :Türkiye’de dergicilik faaliyetleri Tanzimat döneminde başlamıştır. Bu dönemdeki dergiler daha çok ilmi cemiyetlerin yayın organı şeklindeydi. 1924'te yayın hayatına başlayan, büyük ölçüde Kültür Tarihçisi Osman Nuri Ergin’in gayretleriyle yayımlanan ve daha sonra adı İstanbul Belediye Mecmuası olarak değiştirilecek olan İstanbul Şehremaneti Mecmuası ise Türkiye’nin ilk belediyecilik dergisi olması açısından büyük önem taşır. Dönemin sosyal, idari, iktisadi, fenni ve imar ile ilgili yapısını ayrıntılı bir şekilde yansıtan dergi, 19. yüzyılda Osmanlı döneminde başlayan çağdaş anlamda şehirleşme çabalarının Cumhuriyet döneminde de hızlı bir şekilde devam ettiğini gösterir niteliktedir. Geçmişin ve tarihi değerlerin de korunarak Batı’nın örnek alındığı bu dönemde şehircilik ve belediyecilik açısından birçok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmalardan biri de insanın şüphesiz en temel ihtiyacı olan su alanında yapılmış olanlardır. Dergide su ve su yapıları gerek belediyecilik gerekse mimari açıdan incelenmiş; suyun durumu, nasıl işlendiği, su yapılarının inşası, su hatlarının çekilmesi, eskimiş su hattı ve yapılarının tadilatı gibi birçok bilgiye yer verilmiştir. Bunun yanında Batı’da su ile ilgili yapılan çalışmaların da derginin sayfalarında yer alması bu konuda da Batı’dan fikir edinilmeye çalışıldığını gösterir niteliktedir. Bu çalışmada İstanbul Şehremaneti Mecmuası’nın 1924-1928 yılları arasında Latin harflerinin kabulünden önceki dönemde çıkarılan Arap alfabesiyle yazılmış 51 sayısı incelenerek dergide yer alan su ile ilgili her türlü içerik tespit edilecektir. Elde edilen verilerle Cumhuriyetin ilk yıllarındaki su kültürü, su mimarisi ve su politikası gözler önüne serilerek belediyenin su konusuna verdiği önem ve bu konuda yaptığı çalışmalar hakkında bilgi verilecektir. İstanbul Belediyesi’nin hem Batı’daki farklı fikirlerden yararlanarak hem de kendi kültürel öğelerine sahip çıkarak hızlı bir yenileşme dönemine girdiği su konusu üzerinden gösterilmeye çalışılacaktır.
Keywords : Su, su yapısı, belediyecilik, şehircilik, İstanbul Şehremaneti Mecmuası