19. Yüzyıl Türk-Rus Savaşlarında Ermeni Faktörü
Authors : Burcu Özdemir
Pages : 1-12
Doi:10.26650/jes.2020.001
View : 19 | Download : 11
Publication Date : 2020-03-30
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya arasında ilk mücadeleler 16. yüzyılda başlamış ise de 18. yüzyılın başlarında kritik bir seviyeye ulaşmıştır. Bilhassa 19. yüzyıl, Osmanlı İmparatorluğu açısından oldukça zor geçmiş, önceki yüzyıllarda başlayan toprak kayıpları, bu dönemde artarak devam etmiştir. 19.yüzyılda yaşanan toprak kayıplarında en önemli faktör, tüm dünyada gittikçe güçlenen milliyetçilik akımı olmuş ve Osmanlı yönetimi; Romanya, Sırbistan, Karadağ ve Yunanistan’ın bağımsızlığını tanımak zorunda kalmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nun reformlar vasıtasıyla kendini güçlendirmeye çabaladığı yıllarda Rusya ile yapılan savaşlar, tüm ağırlığıyla devletin üzerine çökmüştür. Nitekim bu yüzyılda en büyük mücadele; 1806-1812, 1828-1829, 1853-1856 ve 1877-1878 savaşları ile, Ruslara karşı verilmiştir. Rusya, Osmanlı İmparatorluğu’na karşı gerçekleştirdiği tüm bu savaşlarda Ermenilerden müttefik olarak istifade etme yoluna gitmiştir. Ermenilerin, Osmanlı İmparatorluğu’na karşı Rusların yanında yer almalarının nedenlerinden biri, dini bağlardı. Ermeniler, Rusları kendilerini Müslüman bir devletin hakimiyetinden kurtaracak olan bir kurtarıcı olarak gördüler. Bir diğer neden ise, Ermenilerin, "Büyük Ermeni Devleti” hayaliydi. Onlar, bu hayali Ruslar yardımıyla gerçekleştirebileceklerine inanmıştı. Ermeniler, bu gerekçelerle 19. yüzyıl boyunca Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında yaşanan savaşlarda Rusların yanında savaşmış; doğrudan savaşlarda asker olarak yer almak veyahut Osmanlı topraklarında Ruslar için ajanlık yapmak suretiyle Rus kuvvetlerine hizmet etmiştir. Bu çalışma, 19.yüzyıl boyunca Osmanlı ve Rusya İmparatorluğu arasında yaşanan savaşları, bunların hangi sebeplerle meydana geldiklerini ve son olarak, Ermenilerin Osmanlı ve Rusya arasında yaşanan bu savaşlarda nasıl bir rol üstlendiklerini ortaya koymaya çalışmaktadır.Keywords : Türk-Rus savaşları, 19. Yüzyıl, Ermeniler