Post-Truth Çağda Dijital Dezenformasyon: Covid-19 Aşı Karşıtlığı Üzerine Bir İnceleme

Authors : Hakan Irak

Pages : 115-129

View : 23 | Download : 14

Publication Date : 2022-06-01

Article Type : Research

Abstract :Covid-19 virüsü dolayısıyla dünyada ve ülkemizde insan hayatında birçok değişimler yaşanmıştır. Nitekim bu değişimlerin sona ererek eski yaşam düzenine kavuşmak insanların en büyük isteklerinden biri haline gelmiştir. Pandemi sürecinin kontrol altına alınması ve can kayıplarının yaşanması amacıyla ele alınan aşı çalışmaları günümüzde neredeyse her habere konu olmaktadır. Ancak bu haberlerin birçoğu çarptırılmış, yalan ya da kısmen yalan haberlerden oluşmaktadır. Bu çalışmada post-truth çağda dijital dezenformasyon: covid-19 aşı karşıtlığı üzerine bir inceleme yapılması amaçlanmıştır. Bu bağlamda çalışmada öncelikle post-truth kavramı açıklanmış, dijital dezenformasyon kavramı irdelenmiştir. Bununla birlikte çalışmada yalan haberler ile bilgiler aktarılarak içerisinde bulunulan pandemi sürecinin kontrol altına alınması amacıyla yapılan aşı çalışmaları ve uygulamalarına yönelik sosyal medya ve medya araçlarında yapılan haberler incelenmiştir. Özellikle aşı karşıtları tarafından yapılan birçok sahte ve karalama üzerine oluşturulan aşı haberleri bu çalışmanın inceleme konusunu oluşturmuştur. Çalışma kapsamında tematik analiz yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda çok sayıda paylaşımı yapılan ve araştırma kapsamında doğruluğu belirlenen paylaşımların Covid-19 aşılarının kullanımı ve çalışmalarının son günlerde artmasıyla beraber daha da yaygın hale geldiği görülmektedir. Dijital okuryazarlık eğitimlerinin verilebileceği ve bu sayede ise sahte haberlere dikkat çekilebileceği; bunun yanı sıra doğrulama ve teyit etme davranışlarının medya kuruluşları sayesinde kazandırılması, haberlerin doğruluklarının kontrol edilmesini sağlamakla birlikte yanlış bilgilerin yayılma imkânını da önleyebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Covid-19, post-truht, haber, sosyal medya, aşı karşıtlığı