Avangart Aksesuar Tasarımında Geleneksel Kadın Başlıklarının Kullanımı: Bir Uygulama Örneği

Authors : Çisem Gürkan, Zehra Doğan Sözüer

Pages : 56-70

Doi:10.47481/yjad.1300469

View : 103 | Download : 173

Publication Date : 2024-01-26

Article Type : Research

Abstract :Geleneksel ürünlerin günümüz tüketimi içerisine yeniden konumlandırılmasında, zanaatkarlık ve otantik materyal gereksinimleri endüstriyel ‘çözümler’ önerilmesi gereken başlıca unsurlar olarak karşımıza çıkar. Yapılan çalışmalarda sıklıkla endüstriyel üretime uygulanabilir modernizasyon süreçleri irdelemekte ve gelenekselin görünümün sunulduğu tasarımlar önerilmektedir. Buradaki sorunsal önceliklendirilen alanın ‘endüstri için sürdürülebilir’ versiyona ulaşmak olması, bölgesel zanaatların; atık azaltma, bölgesel kaynak kullanımı, yerel üretimi güçlendirme ile döngüsel ekonomiye katkı sağlama fonksiyonlarıyla sürdürülebilir kalkınma rolünün ortadan kaldırılmasıdır. Yenilikçi bir anlayışla geleneksele bakıldığında, zanaatın bölgesel ölçekte ekonomik değer yarattığı ve bu bakımdan fonksiyonel olduğu görülmekte, bu perspektifteki çalışmaların ise yerel, düşük etkili malzemelere öncelik verdikleri ve atıkları en aza indiren teknikleri kullandıkları için sürdürülebilir tüketim adına bir model sağlayabileceğini göstermektedir. Bu bakımdan tasarımcıların yönelimi, üretim biçimlerinde ve malzeme kullanımında sürdürülebilir tasarımı benimsemek olmaktadır. Giysi ise üretildiği dönemin ve coğrafyanın yerel kültürünü, sosyo-kültürel yapısını yansıtan bir unsur olması nedeniyle geleneksel ürünler içinde sıklıkla incelenen bir konudur. Giysi ve süsleme teknikleri tasarımcıların geleneksel teknikleri geliştirerek sanatsal ürün elde ettikleri bir alandır. Bu çalışmanın amacı, kültürel değer teşkil eden Anadolu kadın başlıklarının barındırdığı kumaş, motif, bağlama gibi kendine has unsurlarına sadık kalınarak yerel tekniklerin ve otantik malzemelerin kullanıldığı sanatsal eserler ortaya koymaktadır. Öncelikle zanaatın metodolojik olarak tasarımda kullanıldığı yenilikçi sürdürülebilir çalışmalar incelenecek, Ege Bölgesi ili yörelerinden seçilen kadın başlıkları materyal, teknik ve form bakımından incelenecektir. Seçilen 3 adet başlıkta uygulanan teknik ve malzemelerden yola çıkılarak artistik çizimler yapılmış ve zanaatın özüne uygun üretim anlayışıyla avangart tasarımların ortaya konması hedeflenmiştir.
Keywords : aksesuar, başlık, geneleksel, avangart, tasarım