Van'da Kesilen Dişi Sığırların Genital Organlarında Görülen Lezyonların İnsidensinin Araştırılması

Authors : Osman Sezer, Ibrahim Tasal

Pages : 29-36

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2007-06-01

Article Type : Other

Abstract :Bu çalışmada Van’da kesilen ineklerin genital organlarında görülen patolojik olguların insidensini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada, Van’da dişi sığır kesimi yapan işletmelerde, 822 adet değişik ırklardan (Holstein, Doğu Anadolu Kırmızısı, Güney Doğu Anadolu Kırmızısı, Yerli Kara, Simental, Esmer ve bu ırkların melezleri) dişi sığırların genital organlarındaki patomorfolojik olguların postmortem makroskobik incelemesi yapılmıştır. Çalışmada 822 adet dişi sığırdan 315 (%38,2)’inde gebelikle karşılaşıldı. Bunlardan 122 (%14,84)’si gebeliğin ilk dönemi (0-90 günlük), 145 (%17,64)’i 3-6 aylar arası, 48 (%5,84)’i de 6 aylıktan büyük olarak tespit edilmiştir. Karşılaşılan gebeliklerin 147 (%17,88)’si sağ kornu uteride, 168 (%20,44)’i de sol kornu uteride şekillenmiştir. Gebelikler arasında 2 (%0,24) adet mumifiye fötüs ve 1 (%0,12) adet de masere fötüs saptanmıştır. Her iki ovaryumda toplam 17 (%2,07) adet luteal kist, 24 (%2,92) adet de folliküler kist olgusu görüldü. Parovarial kist olgusuyla 2 (%0,24) materyalde karşılaşıldı. 717 (%87,22) adet sığırda fizyolojik ve patomorfolojik ovarial aktiviteye rastlandı ve bunlardan 643 (%78,22)’i normal sınırlar içinde, 74 (%9,01)’sı da patolojik olarak değerlendirildi. Patomorfolojik olgulardan 32’si (%3,89) sağ ovaryumda, 34 (%4,14)’ü sol ovaryumda, 8 (%0,97)’i ise her iki ovaryumda tespit edildi. Hydrosalpinx olgusu 2 (%0,24) sığırda görüldü ve bunlardan bir tanesi (%0,12) sağ ovidukta, diğer 1 (%0,12)’i de iki taraflı olarak görüldü. Salpingitis’e 5 (%0,61) dişi sığırda rastlandı. Salpingitis olgularının 3 (%0,36)’ü sağda, 1 (%0,12)’i solda ve 1 (%0,12) adet de çift taraflı olduğu görüldü. Oviduk yapışması ise 4 (%0,49) materyalde tepit edildi. Sol ovidukta 2 (%0,24), sağ ovidukta 1 (%0,12) adet ve çift taraflı da 1 (%0,12) adet adezyonla karşılaşılmıştır. Uterusta; mukometra olgusu 9 (%1,09) materyalde saptandı. Hydrometra olgularıyla 3 (%0,36) materyalde korpus ve kornu uterilere yayılmış olarak karşılaşıldı. Pyometra 9 (%1,09) materyalde tespit edilmiştir. Parametrial yapışma olgusu toplam 4 (%0.48) materyalde belirlenmiş olup, 2 (%0,24)’sinde her iki kornu uterinin yapışmış olduğu, 2 (%0,24)’sinde de tek taraflı yapışma geliştiği saptanmıştır. Segmental aplazi olgusu ile 1(%0,12) materyalde karşılaşıldı. Böylece uterusta %3,53 oranında patomorfolojik olgu tespit edilmiş oldu. Bu çalışmada, genital organlarda toplam %13,87 oranında patomorfolojik olgu tespit edilmiştir. Sonuç olarak bu çalışmada, Van’da kesilen dişi sığırların genital organlarındaki patomorfolojik olgular postmortem incelenmiş, lezyonların boyutları ve insidensleri değerlendirilmeye çalışılmıştır. Diğer taraftan da bu araştırmanın, bölgenin dişi sığırlarının genital organlarında rastlanan lezyonların yayılımı ve görülme oranının ortaya çıkartılmasına ve ekonomik kayıplara neden olan hastalıkların belirlenmesine katkıda bulunacağı kanısına varılmıştır
Keywords : İnek, genital organlar, lezyon, insidens