Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Öğrencilerin Özbakımla İlgili Talep Etme Amaçlı Davranışlarını Yapabilmelerine Yönelik Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi

Authors : Hakan Sari, Tuğba Gülsöz

Pages : 147-162

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2022-12-26

Article Type : Research

Abstract :Yıllardır otizm ve otizmli bireylerin eğitimi konusunda bilim dünyasına ışık tutacak çalışmalar yapılmaktadır. Yapılan birçok araştırmada otizmli bireylerin iletişim becerilerinin ele alındığı görülmektedir. Ancak iletişim becerisi konulu araştırmalar oldukça sınırlıdır. İletişim becerilerinin alt boyutu olarak, otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerin talep etme amaçlı davranışlarının ele alınmasının alana katkı sağlayacağına inanılmaktadır. Dolayısıyla bu araştırmanın amacı, otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerin özbakımla ilgili; yeme içme, giyinme, temizlik ve süslenme becerileri için talep etme amaçlı davranışlarını yapabilmelerine yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesidir. Araştırma Nitel Araştırma Yöntemlerinden Görüşme Yönteminin en sık kullanılan türü Yarı Yapılandırılmış Görüşme Yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Araştırma evrenini 2018-2019 eğitim öğretim yılı içerisinde Konya ili merkezinde Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı okullarda görev yapan I.kademede otizm spektrum bozukluğu tanılı öğrencilerle çalışan 14 özel eğitim öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma verileri araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır ve betimsel analiz tekniğiyle analiz edilerek 14 özel eğitim öğretmenin toplam 30 öğrencinin talep etme davranışlarına yönelik görüşleri incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre, OSB’li öğrencilerin çok azı özbakım becerilerine yönelik taleplerini konuşarak ifade etmekte, öğrencilerin büyük çoğunluğu elle işaret, aranma, agresif davranışlar, gösterme ile iletişim kurma gibi sözel olmayan davranışlarla özbakım becerilerine yönelik taleplerini ifade etmektedir.
Keywords : Otizm spektrum bozukluğu, özbakım (yeme-içme, giyme-soyunma, temizlik ve süslenme becerileri), talep etme amaçlı davranış, görüşme yöntemi, nitel araştırma.