ÜRETİM VE TİCARET BAĞLAMINDA MENDERES DÖNEMİNDE TÜRKİYE’DE PAMUK TARIMI (1950-1960)

Authors : Nadir Yurtoğlu

Pages : 663-702

Doi:10.46955/ankuayd.943794

View : 20 | Download : 11

Publication Date : 2021-05-27

Article Type : Research

Abstract :I. Menderes Hükümetinin kurulduğu 22 Mayıs 1950’den, darbeyle yönetimden uzaklaştırıldığı 27 Mayıs 1960’a kadar, üretim ve ticaret bağlamında Türkiye’de pamuk tarımıyla bunun ekonomiye olan katkıları makalenin konusunu teşkil etmektedir. Çalışma, Menderes Döneminde pamuk üretimi (1950-1960) ve pamuk ticareti (1950-1960) şeklinde iki başlık halinde sayısal verilerle ele alınmıştır. Makalenin kaynaklarını; Cumhuriyet Arşivi Belgeleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi kanunlar ve tutanak dergileri, Zabıt Ceridesi; Resmî Gazete, Ayın Tarihi, istatistik yıllıkları, tarım ve ekonomi dergileriyle gazeteler oluşturmaktadır. Konu incelenirken, Menderes Dönemi Türkiyesi ile Dünya’nın pamuk tarımı konusunda yaşanan gelişmeleri göz önüne getirilerek gerekli değerlendirmeler yapılmıştır. Menderes yönetiminin iktidara gelmesinin ardından pamuk ekimi ve ticaretinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar başlatılmıştır. İlk etapta, dünyadaki emsalleriyle rekabet edebilecek kapasitede geliştirilen çırçır ve selektör makineleri, maliyet ve enerjiden tasarruf yapmasının yanı sıra iş hacmini de genişletmiştir. Ayrıca pamuğun ekim, üretim, iç piyasa ve ihracat durumunu istişare edip sorunlarına çözüm yolları bulmak amacıyla 15 Mart 1951’de Ankara’da bir toplantı düzenlenmiştir. Dahası, adı geçen mahsulün sulanma, tohum ıslahı ve zararlılarıyla yapılan mücadele ve alımında yüksek fiyat politikasının uygulanmasının üretim ve ihracatı tetiklemesi, milli ekonomiye katkılar sağlanmasına yol açmıştır.
Keywords : Çırçır Makinesi, Menderes Dönemi, Pamuk Selektör, Pamuk Ticareti, Pamuk Üretimi