Türkiye’de Sitogenetik Çalışmalar: Balıklar (Vertebrata, Pisces)

Authors : Serkan Saygun

Pages : 83-107

Doi:10.26650/tjbc.2021857383

View : 17 | Download : 17

Publication Date : 2021-02-22

Article Type : Other

Abstract :Üç tarafı denizlerle çevrili ve yüzlerce tatlı su kaynağı bulunan Türkiye'de tatlı su ve deniz türleri dahil olmak üzere toplam dokuz yüz üç balık türü olduğu bildirilmiştir. Türkiye balık sitogenetiğinde son otuz beş yılda, toplam balık türlerinin yaklaşık%11'ine karşılık gelen, 38'i endemik tür olan ve 17'den fazla takımda yer alan 103 tür/alttür kromozom özellikleri incelenmiştir. Tüm bu çalışmalarda geleneksel sitogenetik yöntemler kullanılarak (Giemsa, NOR-, C-, GTG-, Q- ve RE boyama-bantlama) balıkların karyotipleri, kromozom sayıları ve yapıları, kol sayıları (NF) ve bazı gen bölgeleri (NOR, heterokromatin vb.) ortaya çıkarılmıştır. Bununla birlikte, Türkiye’de ilk defa üç endemik cyprinid türünün kromozomlarında CMA3 ve DAPI boyama da yapılmıştır. 48 balık türünün kromozomlarında tekrarlayan DNA ve heterokromatik bölgeler NOR ve C-bantlama ile belirlendi. Türkiye'deki diğer balık gruplarına kıyasla en çok görülen Cypriniformes takımının üyesi (Cobitidae, Nemacheilidae, Cyprinidae ve Leuciscidae familyalarından) 69 türün sitotaksonomik ve sitogenetik analizi yapılmıştır. Bu sonuçlara göre sitogenetiksel incelenen balıklarda çoğunlukla kromozom sayısı 2n=50 olduğu tespit edilmiştir. En yüksek kromozom sayısının 2n = 150 olduğu ve en düşük kromozom sayısının iç sularda doğal olarak bulunan bir Bagridae türüne (2n = 32) ait olduğu da kaydedildi.
Keywords : Balık, Kromozom sayısı, Karyotip, Sitogenetik, Sitotaksonomi