BUĞDAY VE KURAKLIK STRESİ

Authors : Ali Öztürk, Şahin Akten

Pages : 0-0

View : 19 | Download : 13

Publication Date : 2011-01-03

Article Type : Other

Abstract :ÖZET: Dünyada buğday üretim ve verimliliğini sınırlayan en önemli faktörün kuraklık olduğu kabul edilmektedir. Kuraklığa maruz kalan bir bitkinin yaşamını devam ettirebilmesi ve ürün verebilmesi, fizyolojik ve genetik esasları henüz yeterince anlaşılamamış olan çok karmaşık mekanizmalar sayesinde geçekleşebilmektedir. Bu mekanizmalar kuraklıktan kaçma, kuraklıktan korunma ve kuraklığa tolerans şeklinde sınıflandırılmaktadır. Kuraklıktan kaçma, kurak dönemin başlangıcından önce çiçeklenme ve döllenme gibi hassas dönemlerin atlatılması veya bitkinin hayat devresini tamamlamasıdır. Kuraklıktan korunma, toprakta nem yetersizliği durumunda bitkide yüksek su potansiyelinin devam ettirilmesine yardımcı olan bir mekanizmadır. Kuraklığa tolerans ise, bitki bünyesinde su stresi bulunması durumunda bitkinin yaşamını sürdürmesi ve ürün vermesini sağlayan mekanizmadır. Genellikle çiçeklenmeye yakın dönemde başlayıp tane dolum döneminde etkisini artıran kuraklık stresi, tane sayısı ve tane ağırlığı üzerindeki olumsuz etkilerinden dolayı buğday verimini sınırlandırmaktadır. Bununla birlikte, farklı fizyolojik ve morfolojik karakterlere sahip bazı buğday genolipleri, kurak şartlara iyi adapte olabilmekte ve yüksek verim sağlayabilmektedirler. Bu makalede, ilgili araştırma sonuçlarından yararlanarak, kurak koşullarda dahi buğdayın gelişmesini ve ürün sağlamasını etkileyen mekanizmalar; kuraklıktan kaçma, kuraklıktan korunma ve kuraklığa tolerans olmak üzere üç başlık allında incelenerek, kuraklık stresinin buğday gelişmesi ve verimi üzerindeki etkileri açıklanmaya çalışılmıştır.
Keywords :