Erzurum İlindeki Bazı Su Kaynaklarının Kalitelerinin Bitki, Toprak ve Sulama Sistemi Açısından Değerlendirilmesi

Authors : Fatih M Kiziloğlu, Yasemin Kuşlu, Talip Tunç, Recep Yanik

Pages : 173-179

View : 29 | Download : 9

Publication Date : 2011-01-10

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada; Erzurum ilindeki bazı su kaynaklarının sulama suyu kalite ölçütleri dikkate alınarak bitki, toprak ve sulama sistemleri açısından yeterliliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Su örnekleri 2006 yılı temmuz döneminde toplam 27 kaynaktan alınmıştır. Alınan örneklerde Ca, Mg, Na, K, CO3, HCO3, Cl, SO4, NO3, Fe, B, elektriksel iletkenlik ve pH değerleri belirlenmiştir. Hesaplama yoluyla da toplam tuz miktarı, Langelier Saturasyon İndeksi, yüzde sodyum, sodyum adsorbsiyon oranı, düzeltilmiş sodyum adsorbsiyon oranı, kalıcı sodyum karbonat, potansiyel tuzluluk, permeabilite indeksi ve sertlik gibi parametreler saptanmıştır. Alınan su örneklerinden elde edilen analiz sonuçlarına göre, HCO3 değeri 1,20 me/L olan Ürünlü göletinin kritik sınırda; 1.62–6 me/L arasında değişen Serçeme ve Teke dereleri, Dumlu çayı, Köyceğiz ve Köprüköy göletleri ile Oltu çayının sorun oluşturabilecek sınırlarda ve 9.40 me/L olan Ormanağzı su kaynağının ise şiddetli zarara neden olabilecek sınırlar arasında olduğu belirlenmiştir. Ca ve Mg konsantrasyonları 4.8–9.3 me/L arasında değişen Pasinler Yeraltı, Oltu çayı ve Ormanağzı su kaynakları pH değerleri yüksek olduğundan kapalı sulama sistemlerinde tıkanmaya yol açabilecek özelliktedir. EC ve ΣTuz değerleri sırasıyla 1027–1397 µmhos/cm ve 657.28–894.08 mg/L arasında değişen Oltu çayı, Köprüköy göleti ve Ormanağzı su kaynakları bitki ve toprakta sorun oluşturabilecek kaynaklardır. LSI indeksi değerleri 0.0–0.9 arasında değişen Köprüköy ve Köyceğiz göletleri ile Ormanağzı ve Oltu çayı su kaynakları kapalı sulama sistemlerinde tıkanma sorunu oluşturabilecek kaynaklardır. Dadaşköy beldesi kentsel atık su kaynağı toprak, bitki ve basınçlı sulama sistemleri açısından sorunlu özelliktedir.
Keywords : Sulama suyu kalitesi bitki, toprak, sulama sistemi