Petrography, Geochemistry and Origin of Lower Liassic Dolomites in the Aydıncık Area, Mersin, Southern Turkey

Authors : Muhsin Eren, Meryem Yeşilot Kaplan & Selahattin Kadir

Pages : 339-362

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 9999-12-31

Article Type : Makaleler

Abstract :Ayd›nc›k yöresinde Alt Liyas karbonatlar› hakim olarak kireçtafl› ve dolomitik kireçtafl› ara seviyeleri içeren dolomitlerden oluflur. Bu karbonatlar gel-git çevresi ortam›nda çökelmifl ve daha sonra erken ve geç evre dolomitleflmesine u¤ram›flt›r. Petrografik olarak üç tip dolomit belirlenmifltir: (1) 13–65 µm kristal boyutlu ve iyi doku korunmal› çok ince ile ince kristalli dolomit (T1); (2) 65–270 µm kristal boyutlu ve doku korunmas›z iri kristalli fleker dokulu dolomit (T2); ve (3) bulan›k iri dolomit kristalleri (T2) çevresinde aç›k d›fl kenar veya fenestral gözenekleri çevreleyen ve çimento dolgusu olarak görülen dolomit çimento (T3). T1-tip dolomitler gel-git çevresi çökellerin çökelmeyle yafl›t ornat›m›yla deniz suyundan oluflmufl erken evreyi karakterize eder. Daha sonra T2-tip dolomitler yaklafl›k 50 °C gömülme s›cakl›¤›nda T1-tip dolomitlerin yeniden kristallenmesiyle oluflmufltur ve T3- dolomitler ayn› dolomitleflme s›v›s›ndan çimento olarak çökelmifltir. Yeniden kristallenme erken evre dolomitlerinin dokusunda, kristallenme derecesinde, izotop kimyas›nda ve iz element içeri¤inde de¤iflimlere neden olmufltur. X- ›fl›n› difraksiyonu verileri yeniden kristallenme dolomitlerinin (T2) erken dolomitlere (T1) göre hafifçe daha iyi kristallenmeli ve daha az kalsiyum içerikli oldu¤unu gösterir. ‹ri kristalli dolomitlerin (T2) daha negatif δ 18O de¤erleri ve düflük Sr içerikleri yeniden kristallenme s›ras›nda diyajenetik s›v› ile dengeyi yans›t›r. T2-dolomit örneklerinin δ 18O ve Sr de¤erlerinin birlikte de¤iflim e¤ilimi ilerleyici yeniden kristallenmeyi destekler flekilde kristal boyutuyla ters bir iliflkiyi gösterir. Dolomitlerin δ 13C de¤erleri hemen hemen ayn›d›r ve dolomitleflme s›ras›nda çok az de¤iflim gösteren tipik denizel de¤erleri gösterir. T2-dolomitlerinin güneye do¤ru kapanan geometrisi, dolomitleflme s›v›s›n›n erken s›k›flma sonucu olarak kuzeyden güneye platform karbonatlar›n›n içine ilerledi¤ini gösterir. 
Keywords : dolomitleflme, gömülme, ornatma, yeniden kristallenme, Liyas, Türkiye