VENOMOUS JELLYFISHES IN THE TURKISH SEAS AND THEIR TOXIC EFFECTS

Authors : Melek Işinibilir, Alper Okyar, Narin Öztürk

Pages : 154-169

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2017-06-20

Article Type : Other

Abstract :Akdeniz, hem yerli hem de yabancı çeşitli denizanası türlerine ev sa-hipliği yapmaktadır. Son yıllarda, çoğunlukla kıyı bölgelerimizde mey-dana gelen aşırı artışlara bağlı olarak, Akdeniz Bölgesi’nde denizanası biyolojisi, ekolojisi ve toksikolojisi üzerine yapılan araştırmalar da art-mıştır. Yakın zamanda, küresel ısınma ve deniz taşımacılığı gibi sebe-plerle Akdeniz’e giren yabancı denizanası türlerinin içerdiği zehirlerin, insanlar üzerindeki istenmeyen etkileri son dönemdeki çalışmaların ilgi odağı olmuştur. Çoğu zararsız olmakla birlikte, bazı türler lokal olarak akut ve bazen de gecikmiş tipte enflamatuvar-allerjik yanıta (ağrı, şişme, kaşıntı ve nematosistlerle temas eden bölgede lokalize eritem) yol açabilmektedirler. Bazı durumlarda, özellikle atopik bireylerde veya maruz kalınan zehirin miktarına bağlı olarak, akut ve gecikmiş tipte aşırı duyarlılık reaksiyonları, solunum güçlüğü, anjiyoödem ve anafilaktik şok gibi sistemik reaksiyonlar oluşabilmektedir. Bu derlem-ede, Türkiye’nin kıyı sularında bulunan denizanası türleri ele alınarak, bu türlerin morfolojileri ve ekolojileri hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Ek olarak, bu organizmaların insanda neden olduğu lokal ve sistemik toksik etkiler ile bu organizmalara maruziyet durumunda yapılacak acil müdahaleler, klinik, terapötik ve önleyici tedbirler açısından gözden geçirilerek sunulmuştur.
Keywords : Zehirlenme, Denizanası, Nematosist, Tedavi, Türkiye