Peynirde Mikrobiyel Lipolizin Oluşumu ve Lezzet Gelişimine Katkısı

Authors : Ahmet Erdoğan, Alper Baran, Mustafa Atasever

Pages : 211-219

View : 33 | Download : 9

Publication Date : 2013-01-03

Article Type : Review

Abstract :Peynirin olgunlaşmasında proteoliz ve lipoliz gibi çeşitli biyokimyasal değişiklikler meydana gelir. Lipoliz, özellikle Mavi ve Sert İtalyan peyniri gibi yoğun lipolizin gerçekleştiği peynir türlerinde olgunlaşma süresince gözlemlenen önemli bir biyokimyasal olaydır. Triaçilgliserolun yağ asiti ve gliserol arasındaki bağı parçalayan hidrolaz (lipaz ve esteraz) olarak ta bilinen lipolitik enzimlerin varlığıyla bu peynirlerde lipoliz gerçekleşir. Bu lipolitik enzimler başlıca küflerden ve diğer sekonder kültürlerden köken almaktadır. Peynirin olgunlaşması esnasında süt yağının triaçilgliserol yapısının lipolitik parçalanması, daha sonraki aşamalarda metil keton, tiyoester ve lakton gibi yüksek aromatik bileşiklere parçalanan serbest yağ asitlerinin (SYA) oluşumuyla sonuçlanır. Olgunlaşma esnasında salınan temel lezzet bileşenleri peynirin lezzetini doğrudan etkileyen serbest yağ asitleridir ve serbest yağ asitlerinin parçalanma ürünleri de farklı peynir türlerinde lezzeti doğrudan etkiler. Bu derlemede peynirde bulunan özellikle mikrobiyel kökenli lipoliz etkenleri; lipolize bağlı olarak oluşan serbest yağ asitleri, metilketon, ester, sekonder alkol gibi serbest yağ asitlerinin katabolizma ürünleri ve bu bileşenlerin lezzet üzerine etkisi irdelenmiştir.
Keywords : Katabolik ürünler, Lezzet, Mikrobiyel lipaz, Peynir