Eşkâle Dayalı Kimliklendirmeden Kriminal Kimliklendirmeye: Osmanlı İç Güvenliğinde Biyometrik Unsurlar

Authors : Okan Akbabaöz

Pages : 409-416

Doi:10.54614/JTRI.2022.229021

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2022-05-29

Article Type : Research

Abstract :Osmanlı Devleti’nde görülen Batılılaşma eğiliminin etkisiyle, özellikle Tanzimat sonrası güvenlik bürokrasisi ve hukuk sisteminde önemli yapısal ve işleyişsel değişimler yaşanmıştır. Polis teşkilatının Zabtiye Nezareti bünyesinde merkez ve taşrada askerden bağımsız hareket eden bir kurum haline gelmesi ve polisin bakanlık düzeyinde temsil hakkı Sultan II. Abdulhamid döneminde gerçekleşmiştir. Osmanlı polisinin müstakil bir yapıya kavuşması, kriminolojiye verilen önem açısından suç ve suçlular ile mücadelede mevcut uygulamaların gelişimine katkı sağlamıştır. Eşkâle dayalı kimliklendirmeden kriminal kimliklendirmeye geçen süreç ve adli tababet ile alakalı kriminal hususlar günümüz kolluk kuvvetlerine bağlı kriminal birimlerin ve Adli Tıp Kurumunun temellerini oluşturmuştur.Osmanlı Devleti, her alanda olduğu gibi güvenlik ve asayiş alanında da çağın gereklerini yerine getirmek için Avrupa’dan uzmanlar davet ederek kriminal kimlik tespitinde teşhis ve tasniflemeyi kolaylaştıran çalışmalar ile yeni yöntemlerin önünü açmıştır. Fotoğrafın eşkâle dayalı kimliklendirmede kullanımı, ardından Mesâha-i Ebdan yani antropometri tekniğinin uygulanması ve daktiloskopi (parmak izi) yöntemiyle kriminal kimliklendirmede önemli bir yol kateden Osmanlı güvenlik bürokrasisi, yeri geldiğinde adli tababete başvurarak tıp biliminden de faydalanmıştır.
Keywords : Antropometri, Kriminoloji, Parmak İzi, Osmanlı Polisi, Fotoğraf