Çoruh Havzası’ndaki Anonim Halk Şiir-Şarkılarının Gürcü-Türk Kültür Etkileşimleri Yönünden Karşılaştırılması

Authors : Mehmet Ali Keskin

Pages : 295-308

Doi:10.14222/Turkiyat4366

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2020-09-30

Article Type : Research

Abstract :Karadeniz Bölgesi’nin doğusunda yer alan Çoruh Havzası; kuzeyde Karadeniz ile güneyde Doğu Anadolu Bölgesi arasındadır ve çeşitli kültürlerin bir arada yaşadığı bir coğrafyadır. Çoruh Havzası’ndaki halkın belleğindeki sözlü anlatımlarda aşk şiir-şarkıları önemli yer tutar. Bu makalede Çoruh Havzası’ndaki Gürcü ve Türk halkının kültür etkileşimi, halk edebiyatının bir türü olan anonim halk şiir ve şarkıları yönünden incelenmektedir. Çoruh Havzası’ndaki anonim halk şiir-şarkılarının lirik şekilde söylendiği görülmektedir. Bunlar şiir, mani, tekerleme, şarkı şeklindedir ve konuları genellikle sevgiliye duyulan aşk, mutluluk, özlem, ayrılık, acı ve sitem üzerinedir. Konumu itibarıyla Çoruh Havzası birçok tarihsel ve kültürel değişimlere ev sahipliği ve tanıklık yapmıştır. Buna bağlı olarak havzada Gürcü kültürünün de yansımaları görülmektedir. Çoruh Havzası’nda söylenen halk şiir-şarkılarının ister Gürcüce olsun ister Türkçe olsun lirik özellikler taşıyan konulara ve ritim bakımından benzer özelliklere sahip olduğu gözlenmektedir. Bu durum da ortak bir kültürün varlığını gösterir. Aşağıda Artvin ve ilçelerindeki bazı köylerden derlenen, hem Gürcüce hem de Türkçe söylenen şiir-şarkılar yer almaktadır. Çoruh Havzası’ndaki kültür birliği, karşılıklı anlayış kendini bu anonim aşk şiir-şarkıların söylenme şeklinde de gösterir.
Keywords : Çoruh Havzası, kültür, sözlü anlatımlar, anonim halk şiir-şarkılar, aşk şiir-şarkıları