Nazm-ı Tabâyi’in Bilinmeyen Bir Nüshası ve Germiyânlı Şeyhî’ye Aidiyeti Meselesi

Authors : Mehmet Akif Gözitok

Pages : 53-72

Doi:10.14222/Turkiyat4341

View : 20 | Download : 7

Publication Date : 2020-05-31

Article Type : Research

Abstract :Öz Nazm-ı Tabâyi, klasik Türk edebiyatının kurucu şairlerinden kabul edilen Germiyânlı Yûsuf Sinâneddîn Şeyhî’nin dönemin hastalıklarına ve bunların tedavisinde kullanılacak yiyecek, içecek ve giyeceklere değindiği ve daha çok koruyucu hekimliğe dair bilgiler verdiği manzum bir tıp metnidir. Bu eserde, kâinatı oluşturan dört unsurdan ve insandaki dört hılttan [karışımdan] hareketle hava, yiyecek ve içecekler hakkında açıklamalarda bulunulmakta ve bunlarla sağlığın nasıl korunulması gerektiğine, hangi yiyeceğin/havanın/içeceğin nelere iyi/kötü geldiğine değinilmektedir. İlk kez Hasan Âli Yücel tarafından bilim âlemine tanıtılan ve üç farklı nüshanın karşılaştırılmasıyla neşrolunan bu eserin Germiyânlı Şeyhî’ye aidiyeti, Faruk Kadrî Timurtaş tarafından şüpheli görülmüş, eserin üslup ve muhteva açısından Germiyânlı Şeyhî’ye ait olamayacağı ileri sürülmüştür. Timurtaş’tan sonra yapılan tüm ilmî çalışmalarda hep şüphe ile yaklaşılan bu eserin daha önce haberdar olunmayan bir başka nüshasından yola çıkan bu çalışmada Nazm-ı Tabâyi’in Germiyânlı Şeyhî’ye aidiyeti mevzuu, tarihî ve edebî kaynakların yanı sıra eserdeki biyografik karinelerden hareketle irdelenecektir. Şeyhî’nin biyografisine dair gözden kaçırılan bazı hususlara da değinilecek olan bu çalışmada Nazm-ı Tabâyi’in Atatürk Üniversitesi Kütüphanesi Seyfettin Özege Bölümü Agâh Sırrı Levend Koleksiyonu Numara 479’da bulunan nüshasının diğer nüshalarla olan farkları gösterilecektir.
Keywords : Nazm-ı Tabâyi, Germiyânlı Şeyhî, Aidiyet Meselesi, Nüsha Farklılıkları