Avusturyalı Robinson Osmanlı İmparatorluğunda

Authors : Leyla Coşan

Pages : 69-84

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2015-03-22

Article Type : Other

Abstract :18. yüzyılda Almanca konuşulan bölgelerde bir dizi Robinsonad yayınlanmaya başlanır. Bunlar genellikle Daniel Defoe’nin 1719 yılında yayınlanan İngilizce orijinalinden farklılıklar gösterir. Orijinal Robinson’da ağırlıklı olarak ekzotik ada hayatı ve buradaki yaşam mücadelesi konu edilirken, sonrasında yayınlanan ve taklit niteliği taşıyan Robinsonadlarda genel itibariyle Türklerle ilgili sahnelere de yer verildiği dikkat çekmektedir, tıpkı 1802 yılında yayınlanan Johann Georg Peyer adlı Yukarı Avusturyalı Robinson’un hikayesi gibi. 1739 yılında Türklere esir düşen Peyer uzun bir zaman Osmanlı İmparatorluğunda yaşamak zorunda kalır, Fatime adlı bir Türk kızına aşık olur ve onunla beraber Osmanlı Imparatorluğundan kaçmaya çalışır. Uzun maceraların ardından sözde ıssız bir adaya düşerler. Çalışmanın amacı Avrupalıların yabancıya, özellikle de eserde önemli yer tutan Türklere ve Osmanlı İmparatorluğuna, bakışını ortaya koymaktır. Bunun için öncelikle metin türü olarak (hayali) seyahatnameler, özellikle de Robinsonadlar tanıtılacaktır. Ardından incelenen Robinsonad üzerinden tarihi olayların bu metin türüne etkisi irdelenecektir. Adadaki yaşam ve yabanilere bakış ortaya konduktan sonra, her iki "yabancı” kültürün eserde nasıl betimlendiği ve "ötekinin” ne zaman ve hangi kriterler doğrultusunda kabul gördüğü irdelenecektir.
Keywords : Robinsonad, seyahatme, öteki kavramı, Osmanlı İmparatorluğu, ada