İktisadi Beklentiler ve Karar Almada Deneyimsel ve Bilişsel Süreçler

Authors : Eren Yildirim, Meral Uzunöz

Pages : 169-191

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2021-03-31

Article Type : Research

Abstract :Bireyin beklenti oluşturma ve karar alma sürecinde beynin içsel ve dışsal bilgi ve tecrübeleri nasıl işlediği ve hangi faktörlerin bu süreçleri etkilediği önemli bir tartışmadır. Bu bağlamda bireyin duygular ve rasyonel muhakeme yetisi ile beklenti oluşturma ve karar alma süreci arasındaki ilişki önemlidir. Ana akım iktisat yazınında beklenti oluşturma ve karar alma sürecinin bilişsel yönü değerlendirilerek yerleşik teoriler oluşturulmuştur fakat bu tip bir yaklaşım duyguların ve duygulanımın sezgisel ve deneyimsel sistemlerle ilişkisini ortaya koymamaktadır. Bu açıdan psikoloji, bilişsel sinirbilim ve davranışsal iktisat yazınında akıl ve duygu metaforları ile ifade edilen deneyimsel sistem ile rasyonel sistem arasındaki ilişkinin analiz edilmesi ve iktisat yazınına daha yoğun bir şekilde dahil edilmesi gereklidir. Psikoloji yazınında uygulanan ikili süreç teorileri, bireyin, bilgi işleme ve düşünme sistemleri üzerine çalışmaktadır. Beyindeki rasyonel muhakeme yetisi ile bilgi işlemenin deneyimsel süreci arasındaki ayrım ve bağlantının ikili süreç teorileri tarafından ortaya konan doğası gösteriyor ki iktisadi yazında ele alınan yerleşik beklenti ve karar alma teorileri bu süreçlerin doğasını anlama ve analiz etmeye yeterli değildir. Bu çalışmada iktisadi yazındaki bahsedilen bu önemli eksiliği giderebilmek için, duyguların, doğası gereği, beklenti oluşturma ve karar alma sürecinde, deneyimsel sürecin rasyonel sistem ile birlikte çalıştığı sonucuna ilgili literatürden yararlanılarak varılmıştır.
Keywords : Beklentiler, İkili Süreç Teorileri, Akıldışılık, Duygu, Duygulanım