GELENEKSEL KIBRIS TÜRK KARAGÖZÜNDE HANIM KIZ (SÜMBÜL HANIM) TİPİ

Authors : Zehra Kimişoğlu

Pages : 159-167

View : 23 | Download : 12

Publication Date : 2015-12-11

Article Type : Other

Abstract :Anadolu’da kendine özgü bir üslup kazanan Türk karagözü gittiği her bölgenin yöresel niteliklerini de bünyesine katmış ve zengin bir yapıya kavuşmuştur. XVI. yy’ ın ikinci yarısından itibaren karagöz Kıbrıs’ta da kendisine yaşam alanı bulmuş, ada halkının bu oyuna kattığı yerel unsurlar, gölge oyununun bünyesinde harmanlanarak günümüze kadar ulaşmıştır.Bu çalışmada Geleneksel Kıbrıs Türk karagözünde yer alan zenne tipi Sümbül Hanım ele alınmış, Türk ve Kıbrıs karagözündeki zenne tipleriyle olan ortak, benzer ve farklı yönleri üzerinde durulmuştur. Tip tasniflerindeki belirleyici unsurlar ele alınarak Sümbül Hanım’ın bu tipler arasındaki konumu tartışılmıştır.Elde edilen veriler ışığında, hemen hemen tüm oyunlarda eş, anne, vb. rollerdeki zenne tiplerinin olumsuz çizildiği görülmüştür. Olumsuz özellikleriyle perdeye yansıyan zennelerin aksine kendisi de bir zenne olmasına karşın halk geleneğinin sembolik kişilikleri dışında tek olumlu tip olarak sayabileceğimiz Sümbül Hanım (Hanım Kız) tipi ön plana çıkmıştır. Sadece Kıbrıs Türk gölge oyununda rastladığımız bu tip, oyunlarda aldığı roller, sergilediği özellikler ve toplumun kendisine yüklediği anlam ve görevler açısından ayrıntılı olarak incelenmiştir.
Keywords : Gölge oyunu, Kıbrıs Türk Karagözü, zenne, Sümbül Hanım