DEMOKRATİK ALMAN CUMHURİYETİ YAZININDA CUMHURİYET KAÇAĞI İZLEĞİ ÜZERİNE: JUREK BECKER, REINER KUNZE, STEFAN HEYM*

Authors : Yıldız Aydin, Hayriye Bacaksiz, Seher Sevindik

Pages : 181-198

View : 20 | Download : 18

Publication Date : 2020-12-18

Article Type : Research

Abstract :Demokratik Alman Cumhuriyeti’nin (DAC) (1949-1989) ekin siyasetinde yazarlar ve sanatçılardan toplumcu gerçekçilik ilkesi çerçevesinde yapıtlar üretmeleri istenmiş ve bu ilkeye uymayan yazarların yapıtlarının çoğunun yayımlanması engellenmiş veya sansür edilmiştir. Ele alınması uygun görülmeyen izleklerden birisi ise cumhuriyet kaçağı izleğidir, çünkü bu izleğin söz konusu edilmesi halkı doğudan batıya göç etmeye özendirebilir endişesini barındırmaktadır. Buna rağmen kimi yerde kapalı, açık veya şifreli bir biçimde kimi yazarlar bu izleği ele almışlardır. DAC yazarlarından Jurek Becker, Reiner Kunze ve Stefan Heym gibi yazarların cumhuriyet kaçağı izleğini yapıtlarında farklı biçimlerde yansıttıkları dikkat çekmektedir. Bu çalışmada, söz konusu yazarların cumhuriyet kaçağı izleğini neden ve nasıl ele aldıklarının incelenmesi erek edinilmiştir. Öncelikle kısaca DAC’de sınır geçişlerine uymayan kişilere uygulanan cezaların tarihsel gelişimine göz atılacak, ardından Jurek Becker, Reiner Kunze ve Stefan Heym’ın yaşamöykülerine ve Doğu Almanya yazınındaki yerine kısaca değinilecek, son aşamada ise Schlaflose Tage (Uykusuz Günler), Friedenskinder (Barışın Çocukları) ve Mein Richard (Oğlum Richard) adlı yapıtlarında cumhuriyet kaçağı izleğinin nasıl yansıtıldığı irdelenecektir. Çalışmanın sonunda cumhuriyet kaçağı izleği bağlamında genel bir değerlendirme yapılarak yapıtlarda tespit edilen ortak ve farklı öğelerin nedenleri tartışılacaktır.
Keywords : cumhuriyet kaçağı, Demokratik Alman Cumhuriyeti Yazını, Jurek Becker