ÖDÜL İLİŞKİLİ YEME ÖLÇEĞİ RED-13’ÜN TÜRKÇE GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI

Authors : Nergiz Saruhan, Zehra Gülsünoğlu Konuşkan

Pages : 132-138

Doi:10.52831/kjhs.1258145

View : 48 | Download : 49

Publication Date : 2023-08-31

Article Type : Research Article

Abstract :Amaç: Bu çalışmanın amacı Ödül İlişkili Yeme Ölçeği RED-13’ü (Reward Related Eating RRE) Türkçeye çevirerek, Türk toplumundaki geçerliliğini ve güvenilirliğini incelemekti. Yöntem: Çalışma, Ocak-Aralık 2020 tarihleri arasında İstanbul’da online olarak Google Forms aracılığıyla, 18-65 yaş arası 400 katılımcı ile yürütüldü. Veri toplama sürecinde Sosyodemografik Bilgi Formu ve Ödül İlişkili Yeme Ölçeği Red-13’ün Türkçe sorularının bulunduğu tek form kullanıldı ve e-posta aracılığıyla veriler elde edildi. Verilerin istatistiksel analizlerinde IBM SPSS Statistics for Windows (Version 25.0) ve Amos (Version 23.0) programları kullanıldı. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 33,18 ± 8,31 yıl idi. Ölçeğin Cronbach alfa (α) güvenilirlik katsayısı 0.909 olarak hesaplandı. Ölçeğin test-tekrar teste ait korelasyon değeri r=0.771 olarak tespit edildi ve farklı zamanlarda yapılan bu iki uygulama arasında yüksek düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki saptandı (p<0.001). Ölçekten herhangi bir madde çıkarılmadı ve açıklayıcı faktör analizi sonucunda toplam varyansın %72.77’sini açıklayan 3 faktörlü yapı elde edildi ve faktör yüklerinin uygun aralıkta olduğu (0.601-0.822) belirlendi. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda, elde edilen modelde genel model uyumu (x2/sd= 2.57, RMSEA=0.024, RMR=0.039) sağlandı. Ölçeğin orijinalinde olan ‘Yeme Üzerinde Kontrol Kaybı’, ‘Tokluk Eksikliği’ ve ‘Yiyecekle Meşgul Olma’ adında üç faktörlü yapının geçerli olduğu ve herhangi bir modifikasyona gerek duyulmadığı belirlendi. Sonuç: Türkçe’ye uyarlanan Ödül İlişkili Yeme Ölçeği Red-13’ün kabul edilebilir düzeyde geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu tespit edildi.
Keywords : Gıda Bağımlılığı, Obezite, Geçerlilik ve Güvenilirlik