An Island Skilled in Sponge Hunting "Symi"(1786 -1909)

Authors : Arzu Baykara Taşkaya

Pages : 51-78

Doi:10.38000/juhis.1098274

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2022-06-25

Article Type : Research

Abstract :Süngercilik ,Akdeniz ve Adalar Denizi(Ege Denizi ) , Anadolu, Bingazi, Girid, İsporat Adaları, Kalimnoz ,Kıbrıs, Midilli, Mısır, ,Meis, Trablusgarp, Sömbeki, Sakız, ,Sisam Suriye kıyılarında yoğun olarak yapılmaktaydı. Osmanlı Devleti’nin sünger avı ile ilgili ilk kayıtları, sünger avcılarının daha ziyade gayrimüslimler tarafından yapıldığını göstermektedir. Süngerin bu topraklardaki asıl vatanı Girit, Rodos, ile Anadolu’nun batı kıyılarını çevreleyen sığlık sulardır. Bu çalışma Osmanlı karasularında sünger avcılığında önemli ölçüde avcılığın yaygın olduğu Sömbeki Adası ve bu adada sünger avı için bir yeni teknik olan "Skafender- Denayrouze-Supiray ” denilen Osmanlının makine ile sünger avı olarak belirttiği, makinenin kullanımı ve sorununu, sünger resmi ve Oniki Ada çevresi ve Afrika’ya kadar uzanan geniş Akdeniz sularında yaşanan sünger toplayıcılığının ekonomik yapısı üzerinde durulmuştur. Ada dağlık oluşu sebebiyle tarım ve hayvancılıktan uzaklaşarak baharın gelişi ve kışın başlayışıyla belli mevsim döngüsünde yapılan bir ekonomik faaliyet olan süngerciliğe yönelmiştir. Kıyılarda uygulanan tezkere zorunluluğu ile süngercilerin her gittikleri limandan tezkere almaya zorlanmaları, yine tezkeresiz avlanmaları sorun olmuş; Yunan Hükümetinin kendi sularında güvenliği sağlama ve ihlalleri önlemek amacıyla başlattığı istimbot-gambot uygulaması, Osmanlı hükümetince de önce Trablusgarp sahillerinde, geçte olsa daha sonra da Sömbeki Adası’nda uygulamaya sokabilmiştir. Bu çalışmada kullanılan veri ve bilgiler ağırlıklı olarak Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi’nde bulunan belgeler, döneme ilişkin resmi istatistikler ve diğer yayınlardan elde edilmiştir.   
Keywords : Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti, Sömbeki Adası, Sünger Avcılığı, Vergilendirme, Makine İle Avlanma (Skafender- Denayrouze -Supiray).