EDEBİYAT SOSYOLOJİSİ BAĞLAMINDA TOPLUMSAL GERÇEKLİĞİN EDEBİ ESERE YANSIMASI: "ÖLÜM KURTARICI OLURSA (GİLE-MERD)" ÖRNEĞİ

Authors : Serpil Yildirim

Pages : 237-251

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2019-12-27

Article Type : Research

Abstract :Bozorg Alevî, çağdaş İran tarihinin yeni bir toplumsal aşamasındaki gerçekliğe hikâyelerinde yer veren yazarlardandır. O, hikâyelerinde, eleştirel gerçeklikle farklı toplum sorunlarına değinerek ham ve slogancı sembolizm akımını bir yana bırakıp somut gerçekliği elde etme ve onu niteleme yolunda çaba gösterir. Bir sanat eserinin yaratılma sürecinde toplumun payının göz ardı edilemeyeceğin farkında olan yazar, edebiyatın bir alt bilim dalı olan edebiyat sosyolojisinden yola çıkarak, edebiyat ve toplumun kesişim noktalarını temel alan eserler ortaya koymaktadır. Edebiyat sosyolojisine göre, ortaya konan sanat eseri ve toplum arasında bir ilişki ve etkilenme söz konusudur. Bu bağlamda, şair ve yazarlar yaşadıkları çevreden ve burada gerçekleşen olaylardan etkilendiği ve tanık olduğu toplumsal gerçekliği bir birikim olarak edebi eserlerinde yansıtırlar.   Bu çalışmada da Bozorg Alevî’nin Gile-merd adlı eseri, edebiyat sosyolojisi çerçevesinde incelenmeye çalışılmıştır. Bu süreçte, yazarın yaşadığı dönemin toplumsal yapısındaki hangi durum ve gerçekliklere dikkat kesildiği ve gözlemlerini eserindeki hikâyelerine ne ölçüde ve nasıl yansıttığı açıklanmaya gayret edilmiştir. Eserdeki hikâyelerde gelenekselden moderniteye geçiş gibi toplumsal gelişme ve gerçekliklere dair izlekler bulabilmek ve bunları eserin yazıldığı dönemin toplumsal yapısı ile ilişkilendirebilmek için, hikâyeler temalarına göre ana başlıklar ve alt başlıklar altında değerlendirilmeye çalışılmıştır. 
Keywords : bozorg alevî, gile-merd, ölüm kurtarıcı olursa