TÜRKİYE VE AZERBAYCAN’DA SERGİLENEN BİR YAĞMUR RİTÜELİNİN KARŞILAŞTIRMALI TAHLİLİ

Authors : Dilaver Düzgün

Pages : 81-93

View : 12 | Download : 14

Publication Date : 2015-12-11

Article Type : Other

Abstract :İklimlere ve çevresel faktörlere bağlı olarak ortaya konulan ritüel nitelikli gösterilerin bir kısmı zamanla seyirlik oyuna dönüşmüştür. Türk dünyasında yaygın olan bu tür gösterilerden biri de yağmurla ilgili olanıdır. Dodu Dodu, Çömçe Gelin ve Yağmur Gelini gibi adlarla anılan bu oyunun sergilenişi bakımından Azerbaycan ve Türkiye sahalarında büyük bir benzerlik bulunmasına rağmen farklı amaçlarla sergilenmesi dikkat çekmektedir.Anadolu\'da genellikle yağmurların yağmadığı, kuraklığın söz konusu olduğu dönemlerde çocukların bir araya gelerek bir süpürgeye elbise giydirip gelin gibi süsledikten sonra kapı kapı dolaşıp yiyecek toplamaları şeklinde gerçekleşen "yağmur gelini” oyununun amacı, yağmurun yağmasını ve kurak günlerin sona ermesini sağlamaktır. Tekerlemeler de oyunun vazgeçilmez bir parçasıdır.Azerbaycan’da ise aynı oyun, benzer bir biçimde sergilenmekle birlikte yağmurun çok yağdığı dönemlerde yağışı önlemek, güneşin çıkmasını sağlamak amacına yöneliktir. Buna bağlı olarak tekerlemelerde de farklılıklar ortaya çıkar.
Keywords : Türkiye, Azerbaycan, yağmur törenleri, halk inançları