T. S. KUHN FELSEFESİNDE MUKAYESE EDİLEMEZLİK KAVRAMI /

Authors : Uğur Daştan

Pages : 101-114

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2014-04-22

Article Type : Other

Abstract :Mukayese edilemezlik özellikle post-empirist bilgi görüşlerinin ağırlığını fazlaca hissettirdiği 20. Yüzyılın ikinci yarısından bu yana bilim felsefesi alanında en çok tartışılan kavramların başında gelmektedir. Geleneksel bilim anlayışının sürekli ilerleme fikrinin aksine tamamen birbirinden bağımsız farklı bilimsel dönemlerin bulunması gerektiği fikrine dayanan mukayese edilemezlik eksenli anlayışlar aynı zamanda bilimsel olan için her dönem geçerli olabilecek nesnel kriterlerin varlığının da reddedilmesini zorunlu kılmaktadır. Hiç şüphesiz mukayese edilemezlik kavramı söz konusu olduğunda bu kavramla özdeşleşmiş düşünürlerin başında T. S. Kuhn gelmektedir. Kuhn olağan bilimin temel dinamiği olarak gördüğü paradigmaların mukayese edilemez olmalarından hareketle bilimsel bir ilerlemenin nasıl devrimsel olabileceğini açıklamakla kalmamış, bilimin işleyişindeki temel kabullerin de yeniden sorgulanması gerektiğini savunmuştur. Bu bağlamda çalışmamızda mukayese edilemezlik ekseninde, Kuhn’un bilime getirdiği yeni anlayışın yanı sıra bu anlayışa karşı ortaya konulan eleştirilere ve bu eleştirilerin Kuhn’da nasıl karşılık bulduğuna yer verilmeye çalışılmıştır
Keywords : T. S. Kuhn, Paradigma, Mukayese Edilemezlik, Rölativizm