Hassas Mekanik Unsurların Temassız Ölçüm Yöntemleri ile Doğrulanması ve Koordinat Ölçme Yöntemi ile Karşılaştırılması

Authors : Mustafa Esnemez, Özgür Poyraz

Pages : 71-80

View : 15 | Download : 11

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research

Abstract :Ortak bir amaca hizmet etmek, bir veya daha fazla işlemi gerçekleştirmek için birbiriyle entegre olması gereken parçaların üretilmesi imalatta yaygındır. Bu öğelerin nasıl etkileşime girdiği son derece önemlidir ve bir montajın genel işlevselliğini etkilemektedir. Söz konusu parçaların üzerinde bulunan ve parçaların birbirine bağlanmasında etkili olan mekanik unsurların tasarım amacına yönelik olarak imal edilmesi ve yine kullanım yerine göre belirli seviyede hassasiyeti sağlaması gerekmektedir. Temelde düzlem, kanal, delik ve benzeri formlara sahip olan mekanik unsurların gerekli hassasiyeti sağlama durumunu kontrol etmek ve doğrulamak için ölçme tekniğinden faydalanılır. Klasik ölçüm yöntemleri gelişen endüstri ile beraber ortaya çıkan hızlı imalat süreçlerine yetişemediği için söz konusu unsurların ölçümünde koordinat ölçme makinelerinin (CMM) kullanımı yaygınlaşmıştır. Buna ilaveten son yıllarda tercih edilirlikleri artan temassız ölçüm yöntemleri de doğrulama süreçlerinin hızlandırılması açısından umut vadetmektedir. Fakat temassız ölçüm yöntemleri günümüze kadar çoğunlukla serbest yüzeylerin ölçümünde ve tersine mühendislik uygulamalarında kullanılmış, mekanik unsurların bu yöntemlerle doğrulanmasına yönelik çalışmalar ikinci planda kalmıştır. Bu makalede farklı eksenel yönlerde mekanik unsurlara sahip olan bir parça tasarlanmış ve söz konusu parça alüminyum alaşımından imal edilmiştir. Parçanın imalatı frezeleme yöntemi ile gerçekleştirilmiş ve parçaya ait tüm unsurlar hem temassız ölçüm yöntemi hem de koordinat ölçme makineleri ile doğrulanmıştır. Toplam 62 farklı unsur için yapılan ölçümlerin sonucunda kullanılan iki yöntem karşılaştırılmıştır.
Keywords : Geometrik Ölçülendirme ve Toleranslar, Metroloji, Koordinat Ölçme Makineleri, Temassız Ölçüm Yöntemleri, Üç Boyutlu Tarayıcılar